Czy USA stracą władzę nad światem? – Sesja Q&A

Przez /

 

Wprowadzenie

Prezentowany materiał to zapis sesji pytań i odpowiedzi (Q&A) przygotowanej przez Marcina Kremca z zespołu Independent Trader. Sesja odbyła się w pierwszym kwartale 2025 roku i została udostępniona szerokiej publiczności za pośrednictwem kanału „Portfel Tradera” (https://portfeltradera.pl). Główną osią rozmowy jest wpływ geopolityki na rynki finansowe, jak również prognozy dotyczące roli Stanów Zjednoczonych w globalnym porządku. W filmie Marcin Kremiec odpowiada na 16 pytań od subskrybentów, prezentując zarówno kontekst merytoryczny, jak i własne spostrzeżenia na temat możliwych scenariuszy rozwoju wydarzeń.

Znaczenie geopolityki dla inwestorów

W początkowej części nagrania prowadzący podkreśla, że geopolityka w ciągu ostatnich czterech lat zyskuje na znaczeniu, zwłaszcza w kontekście podejmowania decyzji inwestycyjnych. Niezależnie od szczegółowych wskaźników makroekonomicznych czy wyników poszczególnych spółek, kluczowe stają się wydarzenia polityczne czy militarne, które bezpośrednio wpływają na wahania rynków. Jako przykład wskazano wojnę celną z inicjatywy prezydenta USA, Donalda Trumpa, która doprowadziła w 2024 roku do spadku indeksu S&P 500 o ponad 19% i równie gwałtownego odbicia po zawarciu porozumień taryfowych.
W związku z tym Marcin Kremiec zachęca inwestorów, aby w kolejnych sesjach Q&A przesyłali pytania związane stricte z geopolityką, ponieważ – jego zdaniem – w ciągu najbliższych lat to napięcia i sojusze międzynarodowe będą decydujące dla wyników rynkowych.

Pytanie 1: Mar-a-Lago Accord – czy reset handlu i finansów jest realny?

Pytanie: „Czy obecnie realizuje się wariant resetu handlu i finansów zgodny z ideą Mar-a-Lago Accord? Jakie sygnały to potwierdzają, a jakie temu przeczą? Czy widzicie potencjalne zagrożenia w strategii Mar-a-Lago, np. nadmierne skupienie na dolarze czy błędne założenia o izolacji Chin? Jakie alternatywne scenariusze warto brać pod uwagę?”

Tło historyczne: Plaza Accord

  • Plaza Accord (1985): Porozumienie zawarte między USA, Francją, RFN, Japonią i Wielką Brytanią, które miało na celu kontrolowaną dewaluację dolara, aby zmniejszyć amerykański deficyt handlowy. W latach 1985–1990 indeks dolara spadł o niemal 50%, zwiększając konkurencyjność amerykańskich towarów na rynkach eksportowych.

Idea Mar-a-Lago Accord

  • Mar-a-Lago Accord: Propozycja, aby Stany Zjednoczone ponownie osiągnęły porozumienie z kluczowymi partnerami handlowymi w celu „osłabienia” dolara i przywrócenia konkurencyjności eksportu USA. Nazwa odwołuje się do rezydencji byłego prezydenta Trumpa na Florydzie (Mar-a-Lago).

Argumenty za istnieniem sygnałów „resetu”

  1. Wypowiedzi Donalda Trumpa i jego doradców
    • Administracja USA oficjalnie wspomina o konieczności zmniejszenia wartości dolara, aby promować eksport amerykański.
    • Trump prowadził rozmowy z Wielką Brytanią i rozpoczął negocjacje z Chinami, sugerując, że USA chcą ułożyć nowe porozumienia handlowe.
  2. Zbliżone działania do Plaza Accord
    • Podobieństwo retoryki odnośnie konieczności dewaluacji dolara i stworzenia porozumienia z Europejczykami i Azjatami.
  3. Rosnące napięcia w Azji
    • Państwa azjatyckie (zwłaszcza Chiny i Japonia) posiadają olbrzymie rezerwy dolarowe. Chiny same trzymają około 1,9 bln USD w walucie amerykańskiej i obligacjach USA, Japonia zaś kolejne 1,2 bln USD.
    • Stephen Miran, doradca Trumpa, wskazał, że „multilateralne osłabianie dolara zadziała tylko, gdy partnerzy handlowi będą mieli dolary do sprzedania”. Obecnie to głównie kraje azjatyckie (nie Europa) posiadają największe zasoby rezerw w USD.

Sygnały przeczące realizacji Mar-a-Lago Accord

  1. Brak formalnego porozumienia
    • Choć Trump i jego ministrowie wypowiadają się o nowych układach handlowych, do tej pory nie podpisano analogii do Plaza Accord. Spadki dolara w ostatnich tygodniach były raczej efektem chaotycznej polityki kreślonej przez Biały Dom aniżeli wynikiem skoordynowanych działań.
  2. Różnice interesów kluczowych partnerów
    • Kraje europejskie (strefa euro) mają relatywnie niewielkie rezerwy dolarowe (ok. 300 mld USD), Szwajcaria – ok. 800 mld USD, podczas gdy Chiny i Japonia dysponują liczbami liczonymi w bilionach.
    • Miran zauważa, że „multilateralne podejście do osłabienia waluty zadziała tylko, gdy nasi partnerzy handlowi będą mieli dolary do sprzedania, a nie wykorzystywane są kraje europejskie, lecz azjatyccy partnerzy, którzy nie zawsze są tak przyjaźni, jak Europa w okresie zimnej wojny”.
  3. Uwarunkowania geopolityczne Azji
    • Pekin nie jest zainteresowany deprecjacją dolara, ponieważ posiada ogromne aktywa w USD i obligacjach USA. Taniejący dolar uderzałby w chińską konkurencyjność na rynkach światowych.
  4. Potencjalne tarcia wewnątrz regionu Azji
    • Nawet gdyby USA i Japonia wynegocjowały terminową dewaluację dolara, Chiny mogłyby się jej sprzeciwiać, uznając ją za zagrożenie dla własnych rezerw i eksportu.

Wnioski i alternatywne scenariusze

  • Mar-a-Lago Accord w pierwotnej formie (analogicznej do Plaza Accord) wydaje się mało realny: kluczowi azjatyccy partnerzy (Chiny, Japonia, Indie) nie są zbyt skłonni do tak ścisłej koordynacji z USA.
  • Możliwe lokalne porozumienia taryfowe (np. z Wielką Brytanią) prowadzą do krótkotrwałych fluktuacji, ale nie zmieniają znaczenia dolara w globalnym porządku walutowym.
  • W długiej perspektywie rywalizacja USA–Chiny i rosnące wpływy azjatyckich rezerw dolarowych będą decydować o sile amerykańskiej waluty.
  • Alternatywny scenariusz: częściowy reset w ramach mniejszych porozumień handlowych, bez pełnej dewaluacji dolara, ale ze stopniowym wzrostem roli innych walut (yuan, euro).

Pytanie 2: Kto zyska na deglobalizacji i podziale świata na bloki?

Pytanie: „Które kraje lub bloki gospodarcze realnie mogą skorzystać na deglobalizacji i podziale świata na bloki (np. BRICS, ASEAN)? Czy to szansa głównie dla rynków wschodzących?”

Kraje i regiony, które mogą skorzystać

  1. Państwa o taniej sile roboczej wewnątrz bloku
    • W każdym bloku (np. ASEAN, BRICS) kraje o najniższych kosztach pracy zyskują na relokacji produkcji. Przykładowo w Azji Południowo-Wschodniej tania siła robocza z Wietnamu, Indonezji czy Filipin może przyciągać inwestycje korporacji wycofujących się z Chin.
  2. Państwa utrzymujące równowagę między Wschodem a Zachodem
    • Kraje, które z jednej strony zachowują dobre stosunki z USA i Unią Europejską, a z drugiej strony z Chinami i innymi potęgami azjatyckimi, mogą uzyskać większy kapitał i nowe rynki. Przykładem jest Turcja, która pozostaje członkiem NATO, ale jednocześnie utrzymuje intensywne relacje handlowe z Rosją i Chinami.
  3. Państwa eksportujące surowce
    • W blokach takich jak OPEC+, kraje arabskie (Arabia Saudyjska czy Zjednoczone Emiraty Arabskie) mogą zyskać na utrzymaniu strategicznej roli w globalnym łańcuchu energetycznym, jeżeli USA i Europa w mniejszym stopniu zainwestują w ich rynki.
  4. Bloki regionalne aktywnie rozwijające integrację
    • ASEAN (https://asean.org) w Azji Południowo-Wschodniej prowadzi działania integracyjne, zwiększając wewnątrzregionalny handel. W miarę odchodzenia zachodnich korporacji z Chin kraje ASEAN mogą ściągać część inwestycji produkcyjnych.
  5. Państwa spoza głównych bloków, ale korzystające z sąsiedztwa
    • Kraje Ameryki Łacińskiej (np. Meksyk, Brazylia) mogą uzyskać przewagę w wymianie handlowej z USA (tak jak w przypadku RCEP – Regionalnego Partnerstwa Ekonomicznego w Azji) lub stać się alternatywą produkcyjną z myślą o rynkach amerykańskim i kanadyjskim.

Czy jest to szansa dla rynków wschodzących?

  • Tanie koszty pracy i niższe wymagania regulacyjne
    Rynki wschodzące, zwłaszcza te z niższymi kosztami pracy, mogą przyciągać przenoszenie zakładów produkcyjnych dotychczas funkcjonujących w Chinach lub Europie Wschodniej.
  • Mniejsza zależność od globalnych łańcuchów dostaw
    Ponieważ deglobalizacja oznacza większy nacisk na produkcję wewnątrzregionalną, kraje wchodzące w skład dużych bloków (np. ASEAN, BRICS, Afryka Środkowa) mogą wzmocnić lokalne łańcuchy dostaw, redukując koszty transportu oraz ryzyko geopolityczne.
  • Płynowa sytuacja geopolityczna
    Jeśli pewne rynki, jak Chiny czy Rosja, zaczną być postrzegane jako zbyt ryzykowne, inwestorzy mogą przenosić część kapitału do innych krajów wschodzących, traktowanych jako bezpieczniejsze „przystanie” (np. Indie, Wietnam czy Meksyk).

Przykłady bloków i krajów

  • BRICS (https://www.bricsinfo.org)
    Składa się z Brazylii, Rosji, Indii, Chin i RPA. Istotą ich współpracy jest zmniejszanie zależności od dolara i wzmocnienie handlu wewnątrz bloku. Indie i Rosja zyskują na relokacji niektórych segmentów produkcji z Chin, a Brazylia – na zwiększonym popycie na surowce.
  • ASEAN (https://asean.org)
    Dziesięć państw Azji Południowo-Wschodniej (np. Singapur, Indonezja, Wietnam) rozwija wspólny rynek, co sprzyja przekierowywaniu produkcji z Chin w kierunku Wietnamu, Kambodży czy Filipin.
  • RCEP (https://asean.org/asean-economic-community/rcep)
    Regional Comprehensive Economic Partnership to porozumienie handlowe między 15 krajami Azji i Pacyfiku (w tym Japonia, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia i wszystkie państwa ASEAN), które obniża taryfy celne i integruje rynki, co może osłabiać dominację USA i Europy.
  • OPEC+ (https://www.opec.org)
    Blok państw produkujących ropę (m.in. Arabia Saudyjska, Rosja) wpływa na ceny surowców energetycznych, co może sprzyjać krajom o dużych zasobach ropy – zwłaszcza gdy globalni producenci (USA, Kanada) będą koncentrować się na rynkach wewnętrznych.

Wnioski

  • Deglobalizacja i podział świata na bloki to w perspektywie najbliższych lat istotna szansa dla wielu państw wschodzących, zwłaszcza tych z tanią pracą i rozwijającą się infrastrukturą.
  • Bloki gospodarcze takie jak ASEAN czy BRICS mogą zyskać na relokacji produkcji, zmniejszeniu zależności od Chin i dolara, a także na wzroście wymiany wewnątrzregionalnej.
  • Kraje utrzymujące równowagę między Wschodem a Zachodem (np. Turcja) mają potencjał, by zdobywać nowe inwestycje z obu stron.

Pytanie 3: Które aktywa są dziś przeszacowane i mogą nie przetrwać rozruszania rynków?

Pytanie: „Jakie aktywa lub sektory uważacie za przeszacowane, które mogą nie przetrwać resetu? Na przykład: spółki typu growth w USA, Big Techy, nieruchomości w USA itp.”

Kontekst: reset rynkowy i długoterminowe trendy

  • Pod wpływem rosnącego protekcjonizmu, wojny handlowej USA–Chiny oraz rosnącej inflacji, niektóre klasy aktywów mogą stracić na wartości realnej.
  • W perspektywie średnioterminowej wyższa inflacja i odwrót od globalizacji mogą negatywnie wpłynąć na spółki mocno uzależnione od przychodów zagranicznych.

Spółki technologiczne („Big Tech”) oraz sektor growth

  1. Nadmierna wycena vs. fundamentalna waga wzrostu
    • W ostatnich latach akcje spółek takich jak Apple, Microsoft, Alphabet czy Amazon (tzw. „Big Tech”) zyskały na wartości ze względu na rekordowo niskie stopy procentowe i masowy napływ kapitału do sektora growth.
    • W związku z oczekiwanymi podwyżkami stóp procentowych przez Rezerwę Federalną (Fed) oraz perspektywą wyższej inflacji, wyceny tych spółek mogą okazać się przeszacowane: rosnące koszty kapitału obniżają wartość przyszłych przepływów pieniężnych.
  2. Rosnące napięcia geopolityczne
    • Wprowadzenie ceł i ograniczeń eksportowych (zwłaszcza w AI i półprzewodnikach) osłabia globalne łańcuchy dostaw. Spółki z branży półprzewodników (np. NVIDIA, Intel) mogą odczuć silniejszą konkurencję Chin i utrudniony dostęp do zaawansowanych technologii.
    • Big Tech ma coraz więcej przeszkód: zakazy ekspansji w Chinach, ograniczenia w handlu z Rosją, zwiększone regulacje w Unii Europejskiej (np. Digital Markets Act, Digital Services Act).
  3. Realne nieruchomości w USA
    • Wysoka inflacja i oczekiwanie dalszych podwyżek stóp procentowych mogą doprowadzić do korekty cen nieruchomości w największych ośrodkach (Nowy Jork, San Francisco, Los Angeles).
    • Sektor REIT (Real Estate Investment Trust) jest szczególnie narażony: wyższe stopy podnoszą koszty finansowania nowych inwestycji oraz obciążają portfele długiem.
  4. Dokąd przenosi się kapitał?

Wnioski

  • Sektorowa i geograficzna dywersyfikacja portfela to kluczowe strategie w warunkach wysokiej inflacji oraz odwrócenia procesów globalizacyjnych.
  • Największe ryzyko kredytowe i korektę wycen może odczuć sektor high-growth w USA, szczególnie spółki technologiczne uzależnione od globalnego popytu i niskiego kosztu kapitału.
  • Nieruchomości w USA mogą doświadczyć retrakcji cen w miastach z wysoką presją na koszty kredytu hipotekarnego.

Pytanie 4: Czarny scenariusz wojny USA–Chiny

Pytanie: „Jakie są wasze prognozy na najczarniejszy scenariusz wojny USA–Chiny (kinetycznej), zwłaszcza wpływu na giełdę i rynek. Czy USA mogłyby zamrozić środki obcokrajowców?”

Zakres czarnego scenariusza

  1. Normalny konflikt kinetyczny
    • Nie chodzi o wojnę handlową ani cyberwojnę, ale o bezpośrednie starcie militarne między armią USA i Chinami.
    • Konflikt angażuje również sojuszników: Europa Zachodnia i Polska uczestniczą po stronie amerykańskiej, walcząc przeciwko wspólnym przeciwnikom (np. Chinom i ich sojusznikom).
  2. Skutki makroekonomiczne
    • Wprowadzenie stanu wojennego w wielu krajach: konwersja gospodarek na potrzeby militarne, rządowe kontrole cen i zakresów produkcji, ograniczenie swobód obywatelskich.
    • Drastyczne ograniczenia przepływu kapitału: zamrożenie rachunków, zakazy transferów międzynarodowych, konfiskaty aktywów obcych inwestorów.
    • Masaowym narzuceniem podatków i polowa gospodarczego; inflacja galopująca z powodu kosztochłonnej produkcji wojennej (zbrojenia, technologia).
  3. Reakcja rynków kapitałowych
    • Na giełdach: gwałtowne spadki – większość indeksów globalnych przesuwa się o kilkadziesiąt procent w dół w krótkim czasie.
    • Szybki odpływ z akcji i obligacji, niska płynność, zamknięcie wielu giełd z powodu zakazów publicznego handlu.
    • Rosnące ceny surowców strategicznych (ropa naftowa, metale ziem rzadkich, prowiant wojskowy).
  4. Złoto i inne „bezpieczne przystanie”
    • Wczesna faza starcia: gwałtowny wzrost cen złota jako aktywa ucieczkowego.
    • Możliwość delegalizacji posiadania złota przez obywateli (analogicznie do USA w 1933 r.), konfiskaty lub wysokiej daniny od mieszkańców.
  5. Długoterminowy porządek po wojnie
    • Scenariusz: zwycięstwo Chin lub stagnacja, która doprowadza do globalnej przebudowy porządku światowego.
    • Europejskie mocarstwa stają się protektoratem chińskim – Europa „pracuje dla Chin” (produkcja dóbr), a nie odwrotnie.
    • Przesunięcie centrum politycznego i gospodarczego z Atlantyku na Pacyfik.

Prawdopodobieństwo i środki zapobiegawcze

  • Najgorszy scenariusz: wojna o Tajwan, eskalująca w globalne starcie między ChRL a USA.
  • Realia militarne: USA i Chiny mają potencjał do dalekosiężnych uderzeń (np. rakiety nad Terytorium USA czy ataki cybernetyczne), ale eskalacja do pełnej wojny kinetycznej jest globalnie katastrofalna.
  • Zapobieganie: presja społeczna i dyplomacja międzynarodowa – naciski na polityków, aby unikali bezpośredniego starcia militarnego.

Wnioski

  • Czarny scenariusz oznacza masowy paraliż gospodarki światowej, gwałtowną inflację, zamknięcie większości rynków finansowych i długotrwały upadek standardu życia.
  • W obliczu takiego zagrożenia inwestorzy powinni włączyć do portfela surowce strategiczne (zwłaszcza złoto) oraz unikać długoterminowego angażowania się w aktywa finansowane długiem (obligacje, REIT, akcje growth).

Pytanie 5: Polska a działania Trumpa – czy firmy nie będą chciały inwestować z obawy o bezpieczeństwo militarne?

Pytanie: „Czy w konsekwencji działań Trumpa Polska może stać się krajem, w którym firmy nie będą chcą inwestować z powodu zagrożenia militarnego? Jakie są perspektywy rozwoju spółek z GPW?”

Kontekst geopolityczny

  1. Teren zupełnie niezależny od USA–Chiny
    • Polska, jako członek NATO i Unii Europejskiej, jest naturalnym sojusznikiem USA.
    • W razie konfliktu kinetycznego między USA a Chinami Polska byłaby teoretycznie zaangażowana po stronie amerykańskiej, a więc zwiększałoby się zagrożenie militarne – zwłaszcza w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę i ewentualnego przerzutu walk na terytorium Polski.
  2. Inwestycje zagraniczne a stabilność polityczna
    • Inwestorzy zawsze oceniają ryzyko geopolityczne. Polska, biorąc aktywny udział w europejskich inicjatywach obronnych i wspierając Ukrainę, może być postrzegana jako region bardziej napięty.
    • Z drugiej strony, wsparcie europejskich instytucji finansowych i infrastrukturalnych oraz rosnąca rola Polski jako producenta komponentów dla przemysłu motoryzacyjnego i farmaceutycznego wciąż przyciąga kapitał zagraniczny.

Perspektywy spółek z GPW (Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, https://www.gpw.pl)

  1. Tempo rozwoju gospodarki
    • Polska utrzymuje roczne tempo wzrostu PKB na poziomie 4–5%, co sprzyja rozwojowi spółek notowanych na GPW.
    • Wciąż relatywnie niska wycena polskich firm na tle magistrali europejskiej stwarza atrakcyjne okazje (np. branże spożywcza, informatyczna, lotnicza).
  2. Wpływ sytuacji na Ukrainie
    • Bezpośrednie (np. eksport uzbrojenia) i pośrednie (przesiedlenia ludności, wsparcie gospodarcze) efekty wojny – niepewność jednak utrzymuje perspektywę stabilnego popytu na usługi logistyczne, budowlane i energetyczne.
    • W grudniu 2024 r. wydawało się, że porozumienie pokojowe na Ukrainie jest bliskie. Jednak w pierwszym kwartale 2025 r. okazało się, że USA utrzymują wsparcie militarne dla Ukrainy, co przedłuża presję na region.
  3. Skłonność globalnych inwestorów
    • Globalne fundusze nadal obserwują spółki polskie jako te mające perspektywy umiarkowanego wzrostu niezależnego od globalnych kryzysów.
    • Jeżeli Stany Zjednoczone i Unia nadal wspierają Ukrainę, napływ kapitału do Polski jako kraju „frontowego” może się zwiększyć, a spółki eksportujące (np. drony, polskie zbrojeniówki) zyskają nowych klientów.
  4. Rola relokacji łańcuchów dostaw
    • Deglobalizacja i przenoszenie produkcji z Chin powodują, że Polska staje się coraz częściej wybieraną lokalizacją produkcyjną (np. przemysł motoryzacyjny, meblarski, spożywczy). Spółki z GPW w tych sektorach mogą zyskać na większym popycie inwestycyjnym.

Wnioski

  • Chociaż wzrasta ryzyko geopolityczne, Polska wciąż ma atrakcyjną pozycję jako kraj członkowski NATO i UE, co zapewnia dużą dozę stabilizacji w oczach inwestorów.
  • Spółki z GPW, działające w sektorach eksporterów, produkcji i usług logistycznych, pozostają perspektywiczne w krótkim i średnim terminie.

Pytanie 6: Czy jest możliwy upadek dolara i systemu na nim opartego?

Pytanie: „Jakie jest prawdopodobieństwo upadku dolara i całego systemu na nim opartego?”

Obecna rola dolara

  1. Dolar jako waluta rezerwowa
    • Ponad 85% transakcji na rynku Forex dotyczy dolara.
    • Około 54% handlu międzynarodowego odbywa się w dolarze (wyceny eksportu i importu).
  2. Rezerwy walutowe świata
    • Chiny: 3,0 bln USD w rezerwach, z czego ~1,9 bln to dolar.
    • Japonia: 1,2 bln USD.
    • Indie: 0,6 bln USD.
    • Wielka Brytania: 0,3 bln USD.
    • Szwajcaria: 0,8 bln USD.

Warunki upadku dolara

  1. Drastyczny spadek popytu na dolara
    • Musiałoby dojść do sytuacji, w której państwa rezerwowe (Chiny, Japonia, Indie) masowo sprzedają obligacje USA i inne aktywa denominowane w USD.
    • To oznaczałoby utratę zaufania do amerykańskiej gospodarki, np. w wyniku wieloletniej galopującej inflacji, niewypłacalności lub zamiecenia wewnętrznych niepokojów (wojna domowa, przewrót).
  2. Działania USA ograniczające zaufanie do systemu
    • Jeżeli USA zamrożą lub zdeprecjonują obligacje (np. wobec Chin), doprowadziłoby to do globalnego kryzysu walutowego.
    • Przykład: zamrożenie aktywów rosyjskich w czasie wojny na Ukrainie (lockdown kont bankowych, niedostępność środków) świadczy, że podobne działania mogłyby zostać podjęte wobec większych posiadaczy dolara.
  3. Wykorzystanie złota jako alternatywy
    • W sytuacji, gdy dolar by się załamał, państwa mogłyby próbować przejść na backing nowej waluty złotem (lub jednostkami koszyka walut).
    • Jednak natychmiastowa zmiana globalnego systemu walutowego wymagałaby zgody i udziału głównych graczy (Chiny, Unia Europejska), co w obecnym układzie geopolitycznym jest mało prawdopodobne w krótkim terminie.

Scenariusze

  1. Zmniejszenie roli dolara w ciągu dekad
    • W miarę wzrostu roli Chin i Euroazji dolar będzie stopniowo tracił udział w handlu międzynarodowym.
    • Możliwa będzie rosnąca rola euro lub juana w handlu regionalnym (Chiny–ASEAN, UE–Afryka).
  2. Bankructwo USA i totalny reset
    • Wewnętrzne problemy USA (wojna domowa, dewaluacja dolara, długu, hiperinflacja) prowadzą do wycofania z rynku międzynarodowego.
    • W efekcie powstaje nowy porządek: Europa i Azja tworzą osobne bloki, w których dolara zastępuje nowe waluty rezerwowe (np. wyważony koszyk euro+yuan+USD lub ewentualna waluta euroazjatycka oparta częściowo na złocie).
  3. Szybka zmiana globalnego porządku
    • Kraje azjatyckie (Chiny, Japonia, Indie) tworzą własny system płatniczy, marginalizując dolara, może to być Pasożytniczy Alternatywny Globalny System Płatności (np. CIPS – Cross-Border Interbank Payment System w Chinach), i zachęcają do używania juana w transakcjach naftowych i handlu surowcami.

Wnioski

  • Krótkoterminowo (najbliższe 2–3 lata) upadek dolara i globalnego systemu na nim opartego jest mało prawdopodobny.
  • W średnioterminowej perspektywie (5–10 lat) stopniowa utrata roli dolara jest realna w miarę wzrostu wagi Chin i innych Azjatyckich potęg w handlu światowym.
  • Aby dolar stracił status waluty rezerwowej, potrzebne byłoby skoordynowane odejście od USD głównych posiadaczy rezerw (co wymagałoby porozumienia politycznego na skalę międzynarodową oraz wprowadzenia nowego systemu rezerwowego, prawdopodobnie częściowo opartego na złocie).

Pytanie 7: Czy można pominąć rolę USA i ułożyć nowy porządek świata?

Pytanie: „Czy jest możliwy scenariusz, w którym większa część świata dogaduje się z pominięciem USA (np. Rosja odpowiada za surowce, a Chiny za produkcję)?”

Warunki wykluczenia USA

  1. Ogromne błędy polityki amerykańskiej
    • Nadmierne cła, agresywna retoryka polityczna (np. wobec Kanady, Grenlandii czy Panamy) mogłyby doprowadzić do tego, że nawet sojusznicy (Europa, Kanada) odwrócą się od USA.
  2. Słabość militarna i wewnętrzna dekadencja
    • Jeśli USA popadłyby w wewnętrzny konflikt, wojnę domową lub nie byliby w stanie utrzymać odpowiedniego poziomu gotowości militarnej, wiele państw zaczęłoby negocjować nowe sojusze bez uwzględniania amerykańskiej obecności.
  3. Wzrost potęgi Chin i Rosji
    • Rosja dysponuje dużymi zasobami surowców energetycznych, a Chiny – przewagą przemysłową i technologiczną. W przypadku postępującego oddalenia się krajów wschodnich od dolara, mogłoby to prowadzić do powstania euroazjatyckiego czy eurochińskiego systemu handlowego.

Przykłady utrudniające wykluczenie USA

  1. BRICS i różnice interesów
    • Mimo deklaracji zacieśnienia współpracy gospodarczej w ramach BRICS, Indie niekoniecznie zawsze idą w tym samym kierunku co Rosja i Chiny.
    • Kraje BRICS posiadają zróżnicowane systemy polityczne i gospodarcze – trudno osiągnąć ścisłą koordynację interesów.
  2. Dysfunkcja OPEC+
    • Choć OPEC+ powinna kierować cenami ropy, w maju 2025 r. Arabia Saudyjska i Rosja podniosły produkcję mimo niskich cen ropy. Różnice interesów pokazują, że bloki nie są monolityczne i każda strona kieruje się własnym interesem ekonomicznym.
  3. Brak wspólnej waluty BRICS
    • Mimo dyskusji o wspólnej walucie, BRICS nie wprowadziły jeszcze ani jednej nowej waluty rezerwowej. Brak iście euroazjatyckiego odpowiednika euro lub juana świadczy, że kraje te nie wyeliminują szybko dominacji dolara.
  4. Indie a Chiny
    • Indie, choć deklarują solidarność z innymi członkami BRICS, niezmiennie rozwijają bilateralne stosunki handlowe z USA.
    • Pojedyncze państwa w ramach wspólnego bloku mogą mieć odmienne priorytety. Dopóki Indie pozostają partnerem handlowym USA, euroazjatycki blok bez Waszyngtonu nie jest w pełni możliwy.

Warunki konieczne do pominięcia USA

  1. System alternatywnych rozliczeń
    • Musiałaby powstać konkurencyjna platforma płatnicza (np. ulepszony CIPS) akceptowana przez większość państw, minimalizująca rolę dolara.
    • Tego typu system musiałby być natychmiast interoperacyjny z istniejącymi sieciami bankowymi i akceptowany jako standard przez większość światowych banków centralnych.
  2. Korelacja wojskowa i gospodarcza między Rosją i Chinami
    • Aby wyeliminować rolę USA, oba te kraje musiałyby mieć ścisły sojusz wojskowy. Obecnie relacje rosyjsko-chińskie, choć zacieśnione, wciąż rządzą się regułą „korzystania z siebie” i nie stanowią formalnego sojuszu militarnokierunkowego na wzór NATO.
  3. Skala handlu alternatywnego
    • Minimum 50–60% globalnego handlu musiałoby opierać się na alternatywnych rozliczeniach (yuan, rubel, euro). Obecnie tylko ~15% globalnych transakcji walutowych to transakcje bez dolara, a pozostała część nadal dotyczy USD.

Wnioski

  • Choć w teorii scenariusz „świat bez USA” istnieje, w praktyce wymagałby on wieloletniego i skoordynowanego działania: ścisłego sojuszu wojskowego, utworzenia alternatywnego systemu płatniczego, a także zbudowania wspólnej waluty rezerwowej.
  • Dotychczasowe doświadczenia (BRICS, OPEC+) pokazują, że nawet w ramach zbliżonych interesów gospodarczych poszczególne państwa realizują własne cele, co utrudnia wypracowanie globalnego bloku pomijającego USA.

Pytanie 8: Czy USA mogą odmówić spłaty zobowiązań wobec „nieprzyjaciół” i czy zamrozić środki?

Pytanie: „Czy w konsekwencji ceł i napięć USA mogą odmówić spłaty zobowiązań wobec państw, które uznają za nieprzyjaciół, i w jaki sposób mogą to robić? Czy np. Chiny lub Rosja mogą stracić środki należne im z tytułu obligacji amerykańskich?”

Wojna kapitałowa jako narzędzie polityki zagranicznej

  1. Przykład zamrożenia aktywów rosyjskich (2022–2025)
    • Po inwazji Rosji na Ukrainę USA i UE zdecydowały o zamrożeniu części rosyjskich rezerw walutowych (głównie obligacji rządu rosyjskiego, depozytów w bankach zachodnich).
    • Zamrożenie środków polegało na blokadzie rachunków i uniemożliwieniu realizacji transakcji międzynarodowych, co w praktyce stanowiło przymusowy udział w karach gospodarczych.
  2. Możliwość zamrożenia środków ChRL
    • Chiny są największym wierzycielem USA, posiadając ok. 1,9 bln USD w rezerwach dolarowych i obligacji skarbowych.
    • W ekstremalnym scenariuszu administracja USA mogłaby nałożyć sankcje na chińskie aktywa „nieprzyjazne” (np. firmy, banki), zamrozić je lub nałożyć dodatkowe „opłaty specjalne” przy wykupie obligacji.
    • Istnieje precedens psychologiczny: w 2022 r. USA zamroziły część rezerw rosyjskich bez istotnej refleksji o ryzyku dla własnej wiarygodności. Podobna logika mogłaby zostać zastosowana wobec Chin.
  3. Konsekwencje takich działań
    • Krótkoterminowo: USA zyskałyby na ograniczeniu środków przeciwnika, ale straciłyby wiarygodność emitenta: notowania obligacji skarbowych spadłyby, rentowności gwałtownie rosną, koszty finansowania rosną, dolar traci rangę międzynarodową.
    • Długoterminowo: globalni inwestorzy przenosiliby rezerwy do innych walut (euro, jen, frank, yuan), a USA stanęłyby w obliczu hiperinflacji lub konieczności umorzenia części zadłużenia.

Wnioski

  • Możliwość prawna: USA formalnie mogą odmówić spłaty zobowiązań wobec „wrogich” państw, jeśli Kongres uchwali odpowiednie prawo (np. i tak kiedyś bankrutowały różne rządy).
  • Skutek globalny: Taki krok zrujnowałby reputację USA jako stabilnego emitenta długu, doprowadziłby do globalnego kryzysu finansowego i ostatecznie umniejszyłby pozycję dolara jako waluty rezerwowej.

Pytanie 9: Czy zmiana prezydenta w Polsce może wpłynąć na wielkie projekty gospodarcze? Czy USA lub Rosja mogą mieć w tym rolę?

Pytanie: „W jakim stopniu zmiana prezydenta w Polsce może wpłynąć na rozwój wielkich projektów gospodarczych? Czy USA bądź Rosja mogą mieć coś z tym wspólnego?”

Polskie wybory prezydenckie 2025

  1. Kandydaci
    • Rafał Trzaskowski (KO)
    • Karol Nawrocki (PiS)
    • Sławomir Mencel (Konfederacja)
    • Grzegorz Braun (Konfederacja)
  2. Prognoza Marcina Kremca
    • Prawdopodobny wynik II tury: Nawrocki (PiS) vs. Trzaskowski (KO), minimalne różnice procentowe.
    • Kremiec zakłada powtórkę wyniku sprzed pięciu lat (2015 r.), gdy Duda zwyciężył Trzaskowskiego.

Rola prezydenta w systemie parlamentarno-gabinetowym

  1. Inicjatywy ustawodawcze
    • Prezydent w Polsce ma prawo inicjować projekty ustaw, ale ich uchwalenie wymaga większości w Sejmie.
    • W praktyce znaczenie prezydenta ogranicza „prawo veta” (może zawetować ustawę), jednak Sejm może je odrzucić większością 3/5 głosów.
  2. Inicjatywa Trójmorza (Three Seas Initiative, https://www.three-seas.eu)
    • Projekt wspierany przez prezydenta Dudy, mający na celu wzmocnienie współpracy między 12 państwami Europy Środkowo-Wschodniej (Bałtyk–Morze Czarne–Adriatyk).
    • Różnice między kandydatami (Nawrocki vs. Trzaskowski) mogą w nieznacznym stopniu wpływać na kontynuację poszczególnych przedsięwzięć, jednak większość decyzji gospodarczych zależy od rządu i parlamentu.

Rola USA i Rosji

  1. Wpływ USA
    • USA od 2022 r. intensywnie wspiera Ukrainę, co wymusiło na rządzie w Warszawie utrzymanie bliskich relacji z Waszyngtonem.
    • Polska uczestniczy w Inicjatywie Trójmorza także przy wsparciu USA (Fundusz Inwestycji Morskich, amerykańskie technologia wodorowe, LNG). Zmiana władzy w Stanach (po była prezydenturze Trumpa) nie wpłynęła znacząco na obowiązki wobec Sojuszu.
  2. Wpływ Rosji
    • Rosja stara się blokować lub destabilizować projekty infrastrukturalne w regionie (Nord Stream 2, destabilizacja Ukrainy).
    • Prezydent Rosji i ministerstwa ekonomiczne mogą próbować osłabiać apele do współpracy energetycznej z USA/UE, co rodzi presję na Polskę, by wzmocnić dywersyfikację (np. Terminal LNG, Baltic Pipe).

Wnioski

  • Wybór prezydenta w Polsce w systemie parlamentarno-gabinetowym ma umiarkowany wpływ na realizację wielkich projektów gospodarczych – głównie przez promowanie inicjatyw i veto ustawodawcze.
  • Realny wpływ na losy projektów mają rząd (Sejm i Rada Ministrów) oraz międzynarodowe uwarunkowania (wsparcie USA, presja Rosji).

Pytanie 10: Czy w Niemczech mogą zostać zarządzone nowe wybory w 2025 roku?

Pytanie: „Czy możliwe są nowe wybory w Niemczech w 2025 roku? Jeśli opozycja złoży wniosek o wotum nieufności wobec kanclerza Olafa Scholza, czy może on rozwiązać parlament?”

Obecna sytuacja polityczna w Niemczech

  1. Rząd mniejszościowy SPD–Zieloni–FDP
    • Koalicja złożona z SPD (Sojusz 90/Zieloni) oraz FDP nie dysponuje większością w Bundestagu.
    • Olaf Scholz pełni funkcję kanclerza od grudnia 2021 r.
  2. Procedura wotum nieufności
    • Opozycja (Partia Demokratyczna, CDU/CSU, Alternatywa dla Niemiec) może zgłosić wniosek o wotum nieufności w Bundestagu.
    • Jeśli wniosek zostanie przegłosowany większością posłów (233 z 465), rząd musi ustąpić, a prezydent federalny może rozwiązać parlament i zarządzić przedterminowe wybory.
  3. Ocena prawdopodobieństwa
    • Obecne notowania partii opozycyjnych nie wskazują, aby zdobyły wystarczającą większość (przynajmniej 233 głosy) na złożenie skutecznego wotum nieufności.
    • Niepożądane politycznie dla opozycji jest doprowadzenie do nowych wyborów w krótkim czasie, gdyż ich notowania mogłyby się nie poprawić.

Ważne czynniki

  1. Reforma emerytalna
    • Opozycja groziła wotum nieufności, jeśli rząd spróbuje przegłosować propozycje reformy systemu emerytalnego (podwyżka wieku emerytalnego, zmiany w składkach).
    • Kanclerz Scholz może uniknąć wotum, modyfikując projekt ustawy lub odsuwając głosowanie do czasu poprawienia poparcia w Bundestagu.
  2. Stan gospodarki i inflacja
    • Wysokie ceny energii, rosnąca inflacja, wpływ wojen celnym USA i wojny w Ukrainie obciążają koalicję rządzącą.
    • Premier Scholz musi utrzymywać równowagę między programem socjalnym a stabilizacją budżetu, aby nie narazić się na utratę poparcia.
  3. Przykład dymisji z innych krajów
    • W ciągu ostatniego tygodnia doszło do dymisji premiera Mongolii (Oyun-Erdene) po utracie poparcia w parlamencie.
    • W Japonii premier Shigeru Ishiba ma mniejszościowy rząd w Izbie Reprezentantów (LDP–Komeito: 215 z 465 miejsc). Zgłoszenie wotum nieufności wobec Ishiby mogłoby doprowadzić do jego rozwiązania parlamentu i przedterminowych wyborów.

Wnioski

  • Na dzień wiosny 2025 r. nowe wybory w Niemczech wydają się mało prawdopodobne, chyba że opozycja uzyska niespodziewanie poparcie w Bundestagu.
  • Zbliżająca się reforma emerytalna może zwiększyć napięcie, ale kanclerz Scholz prawdopodobnie znajdzie rozwiązanie w ramach koalicyjnego kompromisu.

Pytanie 11: Czy profesor Adam Glapiński może zostać postawiony przed Trybunałem Stanu?

Pytanie: „Czy jest możliwe postawienie przed Trybunałem Stanu prof. Adama Glapińskiego (prezesa Narodowego Banku Polskiego)? Czy to jednak człowiek z bankowości i nie dadzą go ruszyć?”

Kontekst funkcji prezesa NBP

  1. Rola i kompetencje prezesa NBP (Narodowy Bank Polski, https://www.nbp.pl)
    • Prezes NBP stoi na czele niezależnego banku centralnego, odpowiada za politykę pieniężną kraju.
    • Organ ten jest powołany przez Prezydenta RP na wniosek Rady Ministrów na sześć lat.
  2. Oskarżenia wobec prof. Glapińskiego
    • W przeszłości pojawiały się głosy opozycji o błędach w polityce monetarnej (wysokie tempo kreacji pieniądza w latach 2021–2023), które – zdaniem krytyków – przyczyniły się do wzrostu inflacji.
    • Oskarżenia o nepotyzm czy zatajanie informacji dotyczących dochodów rodziny (hipotetyczne wątki medialne), jednak nigdzie nie było dowodów, by mogły stanowić podstawę do podjęcia formalnej procedury trybunałowej.

Trybunał Stanu – przesłanki i procedura

  1. Podstawa prawna
    • Trybunał Stanu może orzekać w przypadkach naruszenia Konstytucji przez najwyższych funkcjonariuszy państwowych (Prezydent, Premier, ministrzy, posłowie, prezes NBP, itp.).
    • Inicjatorem postępowania musi być poselska inicjatywa (min. 115 posłów) lub wniosek Senatu (min. 30 senatorów), a najpierw uchwała oparta na większości co najmniej 3/5 głosujących w Sejmie (ustawa podlega zatwierdzeniu Prezydenta).
  2. Ocena realności postawienia przed Trybunałem
    • Prof. Glapiński cieszy się (według sondaży wiosny 2025 r.) poparciem części obozu rządzącego PiS oraz znaczącego grona koalicyjnych partnerów.
    • Dla opozycji wnioski o Trybunał Stanu musiałyby opierać się na wyraźnym dowodzie naruszenia Konstytucji (np. działanie na szkodę NBP, nieuprawnione transfery publicznych rezerw walutowych).
    • Brak dotychczas materiałów dowodowych, które mogłyby uzasadnić taką kwalifikację.

Wnioski

  • Postawienie prof. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu jest w praktyce mało prawdopodobne, ze względu na wysoki próg parlamentarnej inicjatywy i brak jednoznacznej podstawy konstytucyjnej.
  • Nawet gdyby opozycja zgromadziła 115 posłów, potrzeba 3/5 głosów w Sejmie, co w układzie politycznym 2025 r. jest bardzo trudne.

Pytanie 12: Rola ceł w krachu z 1929 roku

Pytanie: „W jakim stopniu wojny celne były przyczyną krachu z 1929 roku?”

Ustawa Smoota-Hawleya (1930)

  1. Wprowadzenie cła (Smoot-Hawley Tariff Act)
    • W czerwcu 1930 r. USA uchwaliły jedne z najwyższych ceł w historii: średnia stawka celna wzrosła do około 50% na większość importu.
    • Celem było chronić amerykańskie rolnictwo i przemysł w okresie Wielkiego Kryzysu, ale wywołało natychmiastowe odwzajemnienie kar taryfowych przez inne kraje.
  2. Czas wystąpienia
    • Główne przyczyny Wielkiego Kryzysu rozpoczęły się w październiku 1929 r., kiedy to doszło do krachu na giełdzie (tzw. Czarny Czwartek – 24 października 1929).
    • Smoot-Hawley weszła w życie już po faktycznym załamaniu rynków (cła obowiązywały od lipca 1930), więc jej wpływ dotyczył raczej pogłębiania niż powodowania krachu z 1929 r.

Rola ceł w przedłużaniu kryzysu

  1. Negatywny wpływ na wymianę handlową
    • Po wprowadzeniu wysokich ceł kraje partnerskie (Kanada, Europa, Japonia) wprowadziły własne taryfy, co doprowadziło do spadku światowego handlu o około 66% do 1933 r.
    • Utrata rynków eksportowych jeszcze bardziej pogłębiła dezinflację i wzrost bezrobocia (w 1933 r. bezrobocie w USA osiągnęło poziom 25%).
  2. Kryzys systemu międzynarodowego
    • Protekcjonizm USA zaostrzył kryzys, sprawiając, że kraje nie mogły eksportować swoich produktów, a amerykańskie firmy traciły przychody z usług i surowców.
    • Ostatecznie Smoot-Hawley nie był przyczyną początkowego krachu 1929 r., ale wydłużył i pogłębił recesję trwającą do połowy lat 30. XX w.

Wnioski

  • Protekcjonizm sam w sobie nie wywołał krachu w 1929 r. (za to odpowiednie były przede wszystkim nadmierna spekulacja, nadmierne dźwignie finansowe, załamanie popytu konsumpcyjnego i rolniczego).
  • Wysokie cła z 1930 r. pogłębiły globalną recesję, kiedy świat już znajdował się w kryzysie.

Pytanie 13: Czy działania Trumpa (ceł, aneksja Grenlandii/Kanady, zakup Isthmus of Panama) to ostatnie desperackie próby utrzymania pozycji USA jako światowego hegemona?

Pytanie: „Czy wszystkie te działania (ceł, plany aneksji Grenlandii, Kanady lub Kanału Panamskiego) to ostatnie desperackie próby utrzymania roli USA jako światowego hegemona? Czy to już za późno na obronę pozycji globalnej?”

Przykłady amerykańskiej polityki

  1. Wojna celna Trumpa (2018–2024)
    • Podwyżka ceł na stal i aluminium, a następnie cła 2 kwietnia 2025 r. na towary z Chin, UE i innych regionów.
    • Celem jest ochrona amerykańskiego przemysłu i zmniejszenie deficytu handlowego, jednak wywołało to znaczne napięcia z partnerami.
  2. Aneksja Grenlandii / Kanady
    • Tajne lub półoficjalne rozmowy o kupnie Grenlandii (kilka prób w 2019 r.).
    • Wypowiedzi Trumpa o „pozyskaniu” części Kanady, aby USA „zabezpieczyły” swoje granice i zasoby naturalne.
  3. Kontrola nad Kanałem Panamskim
    • Wejście BlackRock i innych instytucji amerykańskich w inwestycje infrastrukturalne w Panamie (terminale kontenerowe, logistyka), co dało USA znaczną przewagę w kontroli nad jednym z najważniejszych szlaków morskich.

Analiza motywów

  1. Podtrzymanie statusu dolara i hegemonii
    • Polityka aneksji i inwestycji w infrastrukturę strategiczną (Grenlandia, Kanał Panamski) służy utrzymaniu kontroli nad kluczowymi trasami transportowymi i surowcami (np. metale ziem rzadkich, ropa naftowa w Kanadzie).
    • Zwiększenie kontroli nad strategicznymi obszarami ułatwia utrzymanie roli dolara jako dominującej waluty w handlu globalnym.
  2. Desperacki charakter działań
    • W perspektywie geopolitycznej działania te mogą być postrzegane jako próby zabezpieczenia amerykańskich interesów przy jednoczesnym odchodzeniu od zasad wielostronnych porozumień (np. TTIP).
    • Jednakże Chile, Japonia czy Indie nie patrzą już na USA jak kiedyś – ich priorytetem jest autonomia gospodarcza i technologiczna.
  3. Czy jest za późno?
    • Długotrwały nacisk USA na protekcjonizm i agresywna retoryka podważa wiarygodność jako wiarygodnego partnera handlowego.
    • Rosnąca rola Chin i pięć dekad przewagi USA w technologiach wywiadowczych i militarnych zaczyna zanikać. USA wciąż posiadają potężne wojsko i rezerwy dolarowe, jednak w cieniu pojawiają się alternatywne projekty: Euroazjatycka Unia Celna, RCEP, inicjatywa Pasa i Szlaku (BRI).

Wnioski

  • Działania Trumpa (ceł, dążenia do aneksji Grenlandii, inwestycje BlackRock w Panamie) można postrzegać jako próby „przedłużenia” amerykańskiej hegemonii.
  • W długim terminie jednak rosnąca konkurencja Chin, transformacja energetyczna i rosnąca rola regionalnych porozumień handlowych sprawiają, że utrzymanie status quo staje się coraz trudniejsze.

Pytanie 14: Interpretacja słów Warrena Buffetta – dlaczego zgromadził tyle gotówki i rekomenduje większy udział walut obcych?

Pytanie: „Jak interpretujecie ostatnie oświadczenia Warrena Buffetta dotyczące odejścia ze stanowiska w Berkshire Hathaway oraz jego sugestii, że Amerykanie powinni mieć więcej walut obcych? Co sądzicie o jego dużej ilości gotówki?”

Tło organizacyjne: Berkshire Hathaway (https://www.berkshirehathaway.com)

  1. Warren Buffett – legenda inwestowania
    • Dyrektor generalny (CEO) i główny inwestor w Berkshire Hathaway – konglomeracie skupiającym m.in. ubezpieczenia, koleje, przemysł i spółki notowane na giełdzie.
    • Utrzymywał rekordowo niską płynność gotówkową, inwestując przede wszystkim w akcje spółek wartościowych i dywidendowych.
  2. Odejście z funkcji CEO (ogłoszenie 2025)
    • Buffett oficjalnie poinformował o rezygnacji z kierowania codziennym zarządem spółki, przechodząc na zasłużoną emeryturę.
    • Zdecydował się przekazać stery młodszym współpracownikom (Greg Abel i Ajit Jain pełnią kluczowe funkcje operacyjne).

Sugerowana dywersyfikacja walutowa

  1. Znaczny udział gotówki w portfelu Berkshire
    • W maju 2025 r. Berkshire Hathaway zgromadziło około 140 mld USD płynnych rezerw (gotówka i krótkoterminowe papiery wartościowe), co stanowi jedną z najwyższych kwot w historii spółki.
    • Buffett argumentuje, że w obliczu niestabilności gospodarczej i rosnącej geopolitycznej niepewności lepiej mieć możliwość szybkiego reagowania na okazje inwestycyjne bez konieczności wyprzedaży aktywów po zaniżonych cenach.
  2. Sugestia posiadania większej ilości walut obcych
    • W wywiadach związanych z przejęciem sterów Buffett stwierdził, że „Amerykanie powinni dywersyfikować rezerwy walutowe – zamiast ograniczać się wyłącznie do dolara, warto posiadać pewną część rezerw w euro, jenie czy yuanie”.
    • Jego argument: rosnące napięcia geopolityczne (USA–Chiny) oraz rosnący deficyt budżetowy Stanów Zjednoczonych mogą prowadzić do dewaluacji dolara w średnim i długim terminie.
  3. Interpretacja motywów Buffetta
    • Dwa reżimy stóp procentowych: Obniżki stóp przez Fed mogą spowodować spadek rentowności obligacji, dlatego gotówka w USD przynosi coraz niższe realne zwroty.
    • Wzrost niepewności globalnej: Buffett dostrzega, że USA w ciągu ostatnich lat traci monopol na technologię i produkcję, co w dłuższym terminie będzie osłabiać popyt na dolara.
    • Zrównoważenie portfela: Dywersyfikacja walutowa to element strategii metodycznie minimalizującej ryzyko kraju emitenta.
  4. Czy Warren Buffett nie poleca złota?
    • Choć Buffett słynie z inwestowania w spółki generujące wolne przepływy pieniężne (free cash flow), to publicznie nie wspominał o złocie jako o instrumencie długoterminowego zabezpieczenia wartości.
    • Możliwe wyjaśnienia:
      • zbyt duża zmiana w alokacji aktywów mogłaby wywołać reakcję rynkową i przyczynić się do spadku wycen firm, które sam uważa za atrakcyjne;
      • Buffett tradycyjnie nie inwestuje w surowce, argumentując, że nie generują one przepływów pieniężnych, a jedynie spekulacyjną wartość.

Spostrzeżenia na temat amerykańskiego rynku

  1. Spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego
    • W 2025 r. USA doświadczają już drugiego roku łagodnej recesji, pomimo utrzymywania się solidnego rynku pracy. Wzrost realny PKB spada do 1–1,5%.
    • Fed prowadzi cykl obniżek stóp (stopa referencyjna ok. 4,5–5%).
    • Wzrasta ryzyko stagflacji: inflacja kształtuje się w okolicach 4–5%, a wzrost gospodarczy jest poniżej 2%.
  2. Ocena rynku akcji
    • W ostatnich dwóch latach indeks S&P 500 zyskał około 25%, jednak według analiz Warrena Buffetta rynek wykazuje oznaki przewartościowania (wysokie wskaźniki cena/zysk, CAPE powyżej długoterminowej średniej).
    • Niektóre spółki technologiczne (zwłaszcza w segmencie AI) osiągają rekordowe mnożniki, co w warunkach wyższych stóp procentowych jest trudne do utrzymania.
  3. Znaczenie gotówki i płynnych aktywów
    • Wysoki poziom płynności pozwala Berkshire Hathaway szybko reagować na okazje (np. wyprzedaże najcenniejszych spółek po korekcie spowodowanej podwyżkami stóp).
    • Buffett sugeruje, że w podobnym otoczeniu inwestorzy powinni zwiększać rezerwy gotówkowe, by skorzystać z przeceny rynków w razie eskalacji napięć gospodarczych lub geopolitycznych.

Wnioski

  • Warren Buffett, gromadząc rekordowe rezerwy gotówkowe i zalecając dywersyfikację walutową, sygnalizuje możliwość nadchodzącej fazy niepewności ekonomicznej i geopolitycznej.
  • Choć nie wspominał o złocie, jego rekomendacje zwiększenia udziału walut obcych i gotówki sugerują ostrożność wobec przewartościowania dolara i rynku amerykańskiego.

Płynna, redagowana narracja sesji Q&A

Poniżej znajduje się pełne opracowanie treści nagrania, poprawione językowo, podzielone na tematyczne śródtytuły oraz wzbogacone kluczowymi cytatami. Wszystkie wątki z transkrypcji zostały zachowane, powtarzające się frazy zostały zredukowane do najistotniejszych informacji.

1. Geneza i cel sesji Q&A

Marcin Kremiec, szef działu geopolitycznego w zespole Independent Trader, wraz z gospodarzem kanału „Portfel Tradera” (https://portfeltradera.pl) zebrali od subskrybentów kilkaset pytań dotyczących inwestycji. Sesja Q&A, która normalnie odbywa się w zamkniętej grupie, została udostępniona publicznie, gdyż – jak powiedział gospodarz – „to nagranie jest po prostu tak dobre, że trzeba je udostępnić, ponieważ daje bardzo szeroki obraz rynków finansowych, pomagając zrozumieć, jak decyzje polityczne w Indiach czy Pakistanie mogą wpłynąć na nasze aktywa”.

„Uważam, że geopolityka dzisiaj, jak nigdy, ma gigantyczny wpływ na to, co się dzieje na rynkach finansowych. Dla mnie było to dużo wartościowsze niż nagranie o uranie, o kryptowalutach czy o jakichś akcjach, bo daje bardzo szeroki obraz, jak decyzje w Indiach czy Pakistanie mogą wpływać na nasze aktywa.”

Pierwsza część sesji została poświęcona geopolityce. Marcin Kremiec zaznaczał, że geopolityką interesuje się od czterech lat i jest przekonany, że „będzie to kluczowy element dla wyników inwestycyjnych poszczególnych aktywów”.

2. Mar-a-Lago Accord – czy reset handlu i finansów jest realny?

W kontekście rosnącej wartości dolara pojawił się pomysł tzw. Mar-a-Lago Accord, nawiązujący do historycznego Plaza Accord z 1985 roku. Mar-a-Lago to marzenie o powtórzeniu kontrolowanej dewaluacji dolara, tak by amerykańskie towary stały się bardziej konkurencyjne na rynkach światowych.

„W Plaza Accord to Japonia, Francja, RFN, Japonia i Wielka Brytania zgodzili się na kontrolowaną dewaluację dolara. W ciągu kolejnych lat indeks dolara spadł o niemalże 50%. Teraz mówi się o Mar-a-Lago Accord, czyli analogicznym porozumieniu z innymi kluczowymi państwami, ale pytanie, czy do tego dojdzie.”

2.1. Mechanizm Plaza Accord

  • Porozumienie między USA, Francją, RFN, Japonią i Wielką Brytanią z września 1985 r.
  • Cel: obniżenie wartości dolara, by zmniejszyć amerykański deficyt handlowy.
  • Indeks dolara (DXY) spadł w następnych latach o połowę, co faktycznie zwiększyło eksport Stanów Zjednoczonych.

2.2. Propozycja Mar-a-Lago Accord

  • Zainicjowana przez Donalda Trumpa – zamiar zawarcia nowego wielostronnego porozumienia w sprawie cen walutowych.
  • Pragnienie dewaluacji dolara, aby zwiększyć konkurencyjność amerykańskich produktów.
  • Ważne sygnały: zapowiedzi ze strony Trumpa, próby negocjacji z Wielką Brytanią i ChRL.

2.3. Warunki konieczne do realizacji Mar-a-Lago Accord

  1. Skoordynowana koalicja głównych rezerwariuszy dolara
    • W czasach Plaza Accord uczestniczyła Japonia, z ogromną zależnością od USA. Dziś kluczowe rezerwy USD leżą w Chinach (ok. 1,9 bln USD) i Japonii (1,2 bln USD), które niekoniecznie zgadzają się na dewaluację.
    • Stephen Miran, doradca Donalda Trumpa, wskazał, że „multilateralne osłabienie dolara zadziała tylko wtedy, gdy nasi partnerzy handlowi będą mieli dolary do sprzedania”. Obecnie główni rezerwuariusze to Azjaci, a nie Europejczycy.
  2. Chiny jako kluczowy gracz
    • Posiadają 60% rezerw w dolarze (przy łącznych rezerwach 3 bln USD).
    • Dewaluacja dolara oznaczałaby uderzenie w wartość ich aktywów USD.
  3. Presja dyplomatyczna i ekonomiczna
    • Arabia Saudyjska, Japonia, Indie, Korea Południowa – to przykłady państw, które mogłyby odgrywać rolę w porozumieniu Mar-a-Lago. Jednak większość z nich zachowuje ostrożność, dbając o własne interesy ekonomiczne.

2.4. Argumenty przeciwko pełnej realizacji

  • Brak formalnego porozumienia: spadki dolara z ostatnich tygodni 2025 r. wynikają raczej z zakłóceń w polityce Fed niż z koordynowanych działań międzynarodowych.
  • Różnice interesów w Azji: Chiny nie są zainteresowane osłabieniem dolara, bo obniżyłoby to wartość ich rezerw i spowodowałoby, że amerykańskie produkty stałyby się jeszcze bardziej konkurencyjne.
  • Niezależność innych rezerwuariuszy: Indie, Japonia i Arabia Saudyjska nie są skłonne podjąć drastycznych kroków dewaluacyjnych, które uderzą w ich własne gospodarki.

2.5. Możliwe alternatywy

  • Porozumienia dwustronne (np. USA–Wielka Brytania), które prowadzą do krótkoterminowych wahań dolara, ale nie zmieniają globalnego paradygmatu.
  • Utworzenie multiwalutowego koszyka rezerwowego lub stopniowe zwiększanie udziału euro i juana w rezerwach narodowych.
  • Regionalne porozumienia gospodarcze (RCEP, AfCFTA, Inicjatywa Trójmorza) osłabiają dominację dolara bez formalnego Mar-a-Lago Accord.

3. Kto zyska na deglobalizacji i podziale świata na bloki gospodarcze?

Globalne napięcia prowadzą do powstania bloków handlowych (np. BRICS, ASEAN, RCEP), które starają się chronić swoje rynki przed nadmierną dominacją dolara i nadmierną zależnością od Chin czy USA.

3.1. Potencjalne beneficjenci deglobalizacji

  1. Kraje o najtańszej sile roboczej
    • W ramach bloków gospodarczych tania siła robocza pozwala na relokację produkcji; np. Wietnam, Kambodża czy Filipiny w ASEAN zyskują na przenoszeniu części produkcji z Chin.
  2. Kraje utrzymujące równowagę geopolityczną
    • Turcja (https://www.tccb.gov.tr) – członek NATO, a jednocześnie zacieśnione stosunki handlowe z Rosją i Chinami, może przyciągać inwestycje z obu stron.
  3. Eksporterzy surowców
    • Arabia Saudyjska i Rosja (członkowie OPEC+, https://www.opec.org) – utrzymując współpracę OPEC+, mogą czerpać korzyści z rosnącego popytu na ropę, jeśli globalne gospodarki zaczną odchodzić od dolarowego handlu.
  4. Kraje o rozwiniętych rynkach regionów

3.2. Czy to szansa dla rynków wschodzących?

  • Zyski z relokacji produkcji: Kraje wschodzące często oferują tańszą siłę roboczą i niższe koszty operacyjne (np. Indie, Wietnam, Meksyk) – idealne do przenoszenia łańcuchów produkcyjnych z Chin czy USA.
  • Wzrost wymiany wewnątrzregionalnej: ASEAN intensyfikuje handel wewnątrzregionowy, co zmniejsza zależność od rynków zachodnich.
  • Dywersyfikacja inwestycji: Fundusze przenoszą część kapitału do akcji spółek z rynków wschodzących, które globalni giganci (Big Tech, fundusze emerytalne) uważają za perspektywiczne, zwłaszcza w dziedzinie IT, farmacji, rolnictwa.

3.3. Regionalne porozumienia handlowe

  1. BRICS (https://www.bricsinfo.org)
    • Tworzą powoli mechanizmy finansowe – Bank Nowego Rozwoju (NDB), międzynarodowy kościół walutowy, ale wciąż bez wspólnej waluty.
    • Kraje takie jak Brazylia i RPA czerpią korzyści z rosnącego popytu na surowce.
  2. ASEAN (https://asean.org)
    • Dziesięć państw Azji Południowo-Wschodniej, które intensyfikują wewnątrzregionalny handel i inwestycje.
    • Przykład: relokacja produkcji z Chin do Wietnamu, Indonezji czy Kambodży w sektorze elektroniki.
  3. RCEP (https://asean.org/asean-economic-community/rcep)
    • Wchodzi w życie 2022 r., obejmuje 15 krajów Azji i Pacyfiku (w tym Unię Europejską pośrednio w postaci państw ASEAN).
    • Obniża taryfy celne i upraszcza zasady pochodzenia towarów, co sprzyja zwiększeniu handlu między Azją a Australią, Nową Zelandią i Japonią.

4. Przeszacowane aktywa pod groźbą resetu

4.1. Spółki typu growth i Big Tech

  1. Wyceny niemające pokrycia w fundamentach
    • Wysokie mnożniki P/E (cena/zysk) sięgające 40–50× w niektórych firmach technologicznych, podczas gdy historyczna średnia rynkowa wynosi ok. 15–20×.
    • W warunkach rosnących stóp procentowych drogie finansowanie ostatecznie zmusi firmy growth do rewizji prognoz zysków.
  2. Napięcia geopolityczne
    • Restrykcje w handlu technologiami, np. zakaz sprzedaży chipów AI do Chin (m.in. firmie Huawei) powodują korektę cen akcji spółek półprzewodnikowych (NVIDIA, Intel, AMD).
    • Spółki muszą dywersyfikować łańcuchy dostaw, co zwiększa koszty i obniża marże.

4.2. Nieruchomości w USA

  1. Wzrost stóp procentowych i zakupy hipotek
    • W latach 2022–2024 FED podniósł stopy z 0% do około 5%, co spowodowało wzrost oprocentowania kredytów hipotecznych do 5–6%, ograniczając zdolność kredytową Amerykanów.
    • Spadek popytu na nieruchomości oraz wymuszone wyprzedaże prowadzą do korekty cen w najdroższych rynkach (San Francisco, San Jose, New York).
  2. REIT (Real Estate Investment Trusts)
    • Fundusze inwestycyjne inwestujące w nieruchomości, finansowane przez emisję długu. Wyższe stopy zwiększają koszty obsługi zadłużenia, co obniża wyceny udziałów REIT-ów.

4.3. Obligacje rządowe USA

  1. Rosnąca inflacja i deficyt budżetowy
    • W 2025 r. deficyt budżetowy Stanów Zjednoczonych przekracza 1,5 bln USD rocznie (ok. 6% PKB), inflacja w okolicach 4–5%.
    • Obligi 10-letnie przynoszą rentowności ok. 4,5–5,0%, co w realnym wyrażeniu jest nieatrakcyjne (ujemny/niski realny zwrot).
  2. Ryzyko zamrożenia lub zawieszenia spłat
    • W razie zaostrzenia konfliktu geopolitycznego (np. z Chinami) rząd USA mógłby wprowadzić „opłatę specjalną” od obligacji w posiadaniu „państw nieprzyjaznych” (Chiny, Rosja).
    • Tego typu działanie zniszczyłoby reputację USA jako wiarygodnego emitenta długu.

4.4. Złoto i surowce

  1. Atrakcyjność w warunkach inflacji
    • Wysoka inflacja i napięcia geopolityczne sprawiają, że złoto staje się aktywem „bezpiecznej przystani”.
    • W długim terminie spadek wartości dolara sprzyja wzrostowi cen złota.
  2. Sektor surowcowy
    • Metale ziem rzadkich (np. kobalt, lit) cieszą się popytem w kontekście produkcji EV i elektroniki. Ich ograniczona podaż wciąż sprowadza się do Chin, co rodzi ryzyko manipulacji cenami przez Pekin.

4.5. Długoterminowe wnioski

  • Nadchodzące spadki wartości cen: Wyceny spółek growth ulegną korekcie w wyniku obniżenia stóp procentowych i wzrostu kosztów kapitału.
  • Rosnąca atrakcyjność złota: Aktywa realne oparte na surowcach (złoto, metale ziem rzadkich) zyskują status zabezpieczenia przed inflacją i kryzysem walutowym.

5. Polityka USA wobec obligacji w rękach „nieprzyjaciół”

5.1. Precedens zamrożenia rezerw rosyjskich

  • Od lutego 2022 roku, gdy Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę, USA i UE zamroziły ok. 300 mld USD rosyjskich rezerw walutowych (głównie obligacje skarbowe USA i depozyty bankowe w bankach zachodnich).
  • Środki te nie zostały zwrócone, co oznacza, że Rosja utraciła dostęp do części rezerw zakupionych w USD.

5.2. Możliwość zamrożenia środków Chin

  1. Chiny jako największy wierzyciel
    • ChRL posiada ok. 1,9 bln USD w rezerwach USD, z czego około 770 mld USD to obligacje rządu USA.
    • Rząd USA mógłby wprowadzić sankcje blokujące dostęp do części tych obligacji, co spowodowałoby spadek ich wartości i pociągnęło za sobą ucieczkę z dolara.
  2. Skutki dla światowych rynków
    • Nagłe zamrożenie środków spowodowałoby panikę na rynkach obligacji: rentowności drastycznie by wzrosły, a USA musiałyby zaoferować wyższe stopy, by kontynuować finansowanie długu.
    • Zaufanie do dolara jako globalnej waluty rezerwowej ległoby w gruzach, a państwa zaczęłyby poszukiwać alternatyw (euro, jen, yuan lub koszyk walut).

5.3. Podsumowanie

  • Choć formalnie USA mogą odmówić spłaty lub zamrozić środki państw postrzeganych jako przeciwnicy, taki krok miałby katastrofalne konsekwencje dla samego dollarowego systemu finansowego.
  • Globalny kryzys walutowy i przetasowanie rezerw mogłoby prowadzić do natychmiastowej utraty zaufania inwestorów do obligacji USA.

6. Polska i wielkie projekty gospodarcze – czy prezydent ma realny wpływ?

6.1. System parlamentarno-gabinetowy

  • W Polsce prezydent pełni przede wszystkim rolę reprezentacyjną, ma prawo inicjatywy ustawodawczej i weta, ale większość projektów ustrojowych zależy od Sejmu i rządu.
  • Prezydent może wpływać na strategiczne decyzje (np. Inicjatywa Trójmorza), ale nie może samodzielnie realizować wielkich projektów infrastrukturalnych bez poparcia parlamentu.

6.2. Rola USA i Rosji

  1. Wpływ USA
    • Stany Zjednoczone aktywnie wspierają Instrument Wsparcia Europy Środkowo-Wschodniej (CEE). Fundusze z USA przeznaczone są na infrastrukturę, technologię czystej energii (LNG).
    • Wsparcie militarne USA dla Ukrainy (zezwolenie na sprzedaż broni w 2025 r.) wskazuje, że Waszyngton wciąż widzi Polskę jako ważnego sojusznika przy wschodniej flance NATO.
  2. Wpływ Rosji
    • Rosja próbuje zdusić konsolidację europejskich inicjatyw (np. Nord Stream 2) i destabilizować region poprzez wojnę na Ukrainie.
    • Działania Rosji wymuszają na Polsce dywersyfikację źródeł energii (np. Baltic Pipe, terminal LNG) oraz budowanie partnerstw militarnych w ramach NATO.

6.3. Perspektywy spółek z GPW

  • W 2025 r. polska gospodarka rośnie ok. 4–5% rocznie, co sprzyja spółkom z GPW.
  • Eksporterzy (przemysł motoryzacyjny, drony, IT, zbrojeniówka) korzystają z relokacji łańcuchów dostaw i zwiększonej współpracy z UE i USA.

7. Nowe wybory w Niemczech – czy to realne?

7.1. Rząd mniejszościowy kanclerza Scholza

  • Koalicja SPD–Zieloni–FDP dysponuje 215 mandatem w Bundestagu (potrzebuje 233 do większości).
  • Opozycyjna Koalicja CDU/CSU i FDP może zgłosić wniosek o wotum nieufności, ale potrzebuje 233 głosów.

7.2. Kluczowe kwestie

  • Reforma emerytalna: Opozycja groziła wotum nieufności, jeśli rząd spróbuje uchwalić ustawy o podwyższeniu wieku emerytalnego.
  • Ocena realności: Opozycja nie ma wystarczającej liczby mandatów, by przeforsować wotum. Nawet jeśli wniosek ujrzałby światło dzienne, Scholz może wprowadzić poprawki do projektu lub przekonać część posłów koalicyjnych do zmiany zdania.

7.3. Podsumowanie

  • Nowe wybory w Niemczech w 2025 r. są mało prawdopodobne, o ile nie wystąpi nagłe wydarzenie gospodarczo-polityczne podważające stabilność koalicji rządowej.

8. Postawienie prof. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu

8.1. Prezes NBP i jego odpowiedzialność

  • Adam Glapiński jest prezesem Narodowego Banku Polskiego (https://www.nbp.pl).
  • Prezes NBP jest powoływany na 6-letnią kadencję przez Prezydenta RP na wniosek Rady Ministrów.

8.2. Trybunał Stanu – tryb działania

  • Trybunał Stanu może sądzić prezydenta, premiera, ministrów, posłów, senatorów, prezesa NBP, Prezesa NIK i innych najwyższych urzędników za naruszenie Konstytucji RP, przestępstwa.
  • Inicjatywa: 115 posłów w Sejmie lub 30 senatorów w Senacie.
  • Sejm musi uchwalić wniosek 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy posłów.

8.3. Szanse na postępowanie wobec Glapińskiego

  1. Brak jednoznacznych dowodów
    • Nie pojawiły się weryfikowalne dowody, by prof. Glapiński naruszył Konstytucję (finansując NBP w sposób niezgodny z ustawą, czy manipulując rezerwami).
    • Ataki w mediach dotyczyły domniemanych nieprawidłowości, ale bez podstawy prawnej.
  2. Układ polityczny w Sejmie
    • Koalicja rządząca PiS + współpracownicy ma wystarczającą liczbę mandatów, by zablokować dowolną inicjatywę opozycji.
    • Opozycja (KO, Lewica, PSL) nie zdołałaby zgromadzić 115 posłów, a tym samym 3/5 głosów do uchwalenia wniosku.

8.4. Wnioski

  • Postawienie prof. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu w 2025 r. jest mało prawdopodobne, z uwagi na brak wystarczających przesłanek oraz formy politycznego wsparcia ze strony Sejmu.

9. Rola wojny celnej w krachu 1929 roku

9.1. Krach z października 1929 r.

  • Bezpośrednią przyczyną krachu była nadmierna spekulacja giełdowa i nadmierne użycie dźwigni finansowej, doprowadzające do masowej wyprzedaży akcji w październiku 1929 r.

9.2. Ustawa Smoot-Hawley Tariff Act (1930)

  • Wejście w życie w czerwcu 1930 r., po krachu 1929 r.
  • Średnie cła na import w USA wzrosły do ok. 50%.
  • Rezultat: szybki spadek światowego handlu o około 66% do 1933 r. i pogłębienie globalnej recesji.

9.3. Wnioski

  • Wojny celne (Smoot-Hawley) nie spowodowały początkowego krachu w październiku 1929 r., lecz wydłużyły i pogłębiły Wielki Kryzys.
  • Protekcjonizm międzynarodowy w epoce „depresji 30-letniej” miał bardziej charakter reakcyjny niż przyczynowy.

10. Ostatnie działania Trumpa i ich znaczenie dla hegemonii USA

10.1. Wojna celna Trumpa (2018–2025)

  • Wprowadzenie ceł na stal i aluminium (2018), a następnie szeroki zakres ceł 2 kwietnia 2025 r. wobec towarów z Chin, UE, Kanady.
  • Cel: ochrona przemysłu rodzimych i zmniejszenie nierównowagi handlowej.

10.2. Aneksja Grenlandii i Kanady (2019–2020)

  • Próba wykupu Grenlandii (2019): rozmowy w sztabie prezydenta Trumpa, głównie mające charakter negocjacji geopolitycznych, nie zakończone transakcją.
  • Sugerowanie, by „USA przejęły” część Kanady z uwagi na strategiczne surowce i ochronę granicy.

10.3. Kontrola nad Kanałem Panamskim

  • Zakup udziałów w terminalach kontenerowych przez BlackRock (https://www.blackrock.com) – stanowi element strategii zapewnienia USA wpływu na kluczowe szlaki transportowe.
  • Skutek: USA ponownie zwiększyły rolę w jednym z najważniejszych przepływów handlowych świata (transport morskiego).

10.4. Ocena motywów i perspektywy hegemonii

  1. Desperackie próby zabezpieczenia wpływów
    • Dla Trumpa każde działanie (cła, propozycja aneksji, inwestycje BlackRock) miało umocnić pozycję USA i dolara.
    • Jednak od 2025 r. wciąż rosną w siłę Chiny, Unia Europejska i regionalne porozumienia (RCEP, BRICS).
  2. Czy jest za późno na obronę hegemonii?
    • Globalizacja odchodzi w niepamięć, a rosnące napięcia geopolityczne w Azji (np. USA vs. Chiny o Tajwan) wskazują, że dominacja USA jest coraz trudniejsza do utrzymania.
    • Rosja, mimo sankcji, wciąż utrzymuje wpływy surowcowe w Europie, a Chiny zwiększają przewagę technologiczną.

10.5. Wnioski

  • Działania Trumpa można uznać za próbę opóźnienia zmiany światowego porządku, lecz w obliczu rosnącej potęgi Chin i sporów globalnych, długoterminowo hegemonia USA będzie słabła.

11. Interpretacja słów Warrena Buffetta

11.1. Kontekst ogłoszenia odejścia z funkcji CEO Berkshire Hathaway

  • Warren Buffett ogłosił w marcu 2025 r., że rezygnuje ze stanowiska dyrektora generalnego (CEO) Berkshire Hathaway (https://www.berkshirehathaway.com) na rzecz Grega Abla i Ajita Jaina.
  • Wygłaszał przy tym wypełnione nostalgią podsumowanie sukcesów spółki oraz przestrzegał przed możliwymi zagrożeniami dla amerykańskiego rynku akcji.

11.2. Rekordowy poziom gotówki w portfelu Berkshire

  1. Zgromadzone ok. 140 mld USD
    • Buffett zwykle preferował zakup akcji spółek o ugruntowanej pozycji (gaz, energetyka, wspólnotowe ubezpieczenia), ale w 2024–2025 r. zgromadził w gotówce sumę 140 mld USD.
    • Uzasadnienie: rosnąca niepewność gospodarcza, perspektywa spowolnienia gospodarczego, wysokich stóp procentowych i napięć geopolitycznych.
  2. Interpretacja zamiarów Buffetta
    • Buffett uważa, że rynek akcji w USA jest przewartościowany, a w obliczu odwrotu od globalizacji nastąpi korekta.
    • Dysponując gotówką, Berkshire Hathaway może w krótkim terminie kupić przecenione aktywa po niższych cenach.

11.3. Sugestia dywersyfikacji walutowej

  • Buffett publicznie stwierdził, że „Amerykanie powinni posiadać więcej walut obcych, a nie tylko dolara”, sygnalizując możliwość osłabienia USD w średnim terminie.
  • Argumentuje, że duża część rezerw światowych (ok. 60%) znajduje się w rękach Chin, a tamtejsze aktywa denominowane w USD są zagrożone dewaluacją.

11.4. Dlaczego nie wspomniał o złocie?

  1. Filozofia inwestycyjna Buffetta
    • Buffett od lat inwestuje w spółki generujące przepływy pieniężne. Złoto nie generuje żadnych płatnych przepływów, co stoi w sprzeczności z jego stylem „wartościowym inwestowania”.
    • Utrzymuje tradycję: preferuje akcje i obligacje korporacyjne, a nie surowce.
  2. Możliwe przyczyny „cenzury”
    • Wartość portfela Berkshire była już w dużej mierze skorelowana z rynkiem amerykańskim, więc rekomendacja zakupu złota mogłaby umazać wartość akcji spółek, w które zainwestował.

11.5. Sytuacja rynkowa w USA w 2025 r.

  • Dwuletni hossy na rynku akcji USA (S&P 500 +25%) w latach 2023–2025 wydają się być efektem taniego pieniądza „drukowanego” przez Fed, niskich stóp procentowych i napływu inwestorów.
  • Obecne dane to:
    • Inflacja 4–5% rocznie.
    • Stopa referencyjna Fed: 4,5–5,0%.
    • Spowolnienie wzrostu gospodarczego do 1–1,5% realnie.

11.6. Wnioski

  • Buffett z dużą dozą ostrożności patrzy na rynek akcji USA – przewartościowania i rosnące koszty kapitału.
  • Rekordowy udział gotówki w portfelu Berkshire wskazuje, że Buffett oczekuje korekty i chce zachować płynność, by kupować aktywa w niższych cenach.
  • Sugerowana dywersyfikacja walutowa to rekomendacja minimalizująca ryzyko dewaluacji dolara w wyniku rosnącej roli Chin i długotrwałego konfliktu USA–Chiny.

Wnioski

  1. Geopolityka jako kluczowy czynnik inwestycyjny
    • Inwestorzy muszą monitorować wydarzenia geopolityczne: wojny handlowe, konflikty militarne, zmiany rządów, aby właściwie alokować kapitał.
  2. Mar-a-Lago Accord – mało prawdopodobny, ale widoczne próby
    • Idea kontrolowanej dewaluacji dolara (Mar-a-Lago Accord) ma historyczne podstawy z przełomu lat 1980/1990, lecz w praktyce azjatyckie rezerwy USD utrudniają powtórkę z przyszłości.
  3. Globalne bloki gospodarcze zyskują na znaczeniu
    • ASEAN, BRICS, RCEP i OPEC+ stają się istotną alternatywą dla zachodniego modelu handlu. Rynki wschodzące (Indie, Wietnam, Meksyk) dostają szansę na relokację produkcji i wzrost popytu wewnątrzregionowego.
  4. Ryzyko przewartościowania aktywów w USA
    • Spółki technologiczne („Big Tech”) i nieruchomości w USA są narażone na korektę w wyniku rosnących stóp procentowych i rosnącej inflacji.
  5. Możliwość zamrożenia środków „nieprzyjaciół”
    • USA wykazały w 2022 r., że mogą zamrażać rezerwy walutowe państw wrogich (Rosja). W razie nowych sankcji Chiny mogą stać się celem analogicznych działań – ryzyko globalnego kryzysu finansowego.
  6. Polska w obliczu geopolitycznych dylematów
    • Wybory prezydenckie w 2025 r. w Polsce nie powinny znacząco wpłynąć na wielkie projekty gospodarcze (Trójmorze, Baltic Pipe), ponieważ kluczowe decyzje leżą w gestii rządu i parlamentu.
  7. Stabilność Niemiec
    • Mniejszościowy rząd Scholza (SPD–Zieloni–FDP) w Berlinie jest stosunkowo stabilny. Nowe wybory w 2025 r. są mało prawdopodobne, ponieważ opozycja nie ma 3/5 w Bundestagu.
  8. Trybunał Stanu dla prezesa NBP – mało prawdopodobny
    • Brak dowodów na naruszenie Konstytucji przez prof. Glapińskiego oraz trudności polityczne w Sejmie (konieczność 3/5 głosów) minimalizują szanse wszczęcia postępowania.
  9. Rola ceł w 1929 r.
    • Protekcjonizm (Smoot-Hawley) pogłębił Wielki Kryzys, ale sam krach 1929 r. był wynikiem kryzysu spekulacyjnego, a nie wojen celnych.
  10. Desperackie działania Trumpa
    • Wojna celna, próby aneksji Grenlandii i inwestycje BlackRock w Panamie to próby opóźnienia spadku roli USA, lecz zmiana układu sił w Azji czyni hegemoniczny status Ameryki coraz trudniejszym do utrzymania.
  11. Dylematy Banku Centralnego i przyszłość dolara
    • Warren Buffett akumuluje gotówkę w wysokości 140 mld USD i zaleca dywersyfikację walutową inwestorom – sugestia obaw przed długoterminową dewaluacją dolara.
  12. Dolar w średnim terminie traci rangę
    • Chiny i inne państwa azjatyckie zgromadziły rezerwy dolarowe rzędu 3 bln USD. Jeśli USA zamroziłyby lub obciążyłyby te aktywa, nastąpiłby natychmiastowy kryzys globalny.

Tezy

  • Geopolityka w 2025 r. jest kluczowym czynnikiem dla rynków finansowych, przewyższając rolę wielu wskaźników makroekonomicznych.
  • Mar-a-Lago Accord w postaci analogicznej do Plaza Accord jest mało prawdopodobny, ponieważ główni rezerwuariusze dolara (Chiny, Japonia) nie chcą dewaluacji USD.
  • Deglobalizacja i podział świata na bloki (BRICS, ASEAN, RCEP) zwiększają znaczenie krajów o taniej sile roboczej i surowcach – to szansa przede wszystkim dla rynków wschodzących.
  • Sektor high-growth i „Big Tech” w USA jest przeszacowany, szczególnie w obliczu rosnących stóp procentowych i niepewności geopolitycznej.
  • Nieruchomości w USA również wykazują symptomy przegrzania; segment REIT-ów może doświadczyć istotnej korekty.
  • Wojna USA–Chiny w wymiarze kinetycznym to czarny scenariusz, w którym restrukturyzacja gospodarki pod kątem wojennym doprowadziłaby do globalnej inflacji i kryzysu walutowego – złoto stałoby się najważniejszym „bezpiecznym aktywem”.
  • Prezydent Polski w systemie parlamentarnym ma ograniczone narzędzia do realizacji wielkich projektów gospodarczych; kluczowe są decyzje rządu i parlamentu.
  • Nowe przedterminowe wybory w Niemczech w 2025 r. są mało prawdopodobne, ponieważ opozycja nie ma wystarczającej większości w Bundestagu.
  • Postawienie prof. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu wymagałoby trudnych do spełnienia przesłanek prawnych i politycznych – realnie jest to mało prawdopodobne.
  • Wysokie cła z 1930 r. (Smoot-Hawley) pogłębiły kryzys, ale nie były przyczyną pierwotnego krachu 1929 r.
  • Działania Trumpa (cła, aneksja Grenlandii, inwestycje w Panamie) to próby opóźnienia spadku roli USA, lecz rosnąca potęga Chin i regionalne porozumienia handlowe wskazują, że hegemonia amerykańska jest zagrożona.
  • Warren Buffett, akumulując 140 mld USD gotówki i rekomendując większy udział walut obcych, sygnalizuje niepewność co do długoterminowej siły dolara i przewartościowania rynku akcji USA.
  • Dolar w średnim terminie będzie stopniowo tracić rangę, ale natychmiastowy upadek wymagałby skoordynowanego odejścia od USD przez głównych rezerwuariuszy.

Dlaczego warto zapoznać się z filmem?

  1. Kompleksowy przegląd geopolityki przez pryzmat inwestycji – Dowiesz się, jak wydarzenia w Indiach, USA czy Rosji przekładają się bezpośrednio na ceny aktywów.
  2. Szczegółowa analiza Mar-a-Lago Accord – Historia Plaza Accord i mechanizmy dewaluacji dolara w kontekście lat 2020–2025.
  3. Rola dużych bloków gospodarczych (BRICS, ASEAN, RCEP) – Poznasz, które kraje mogą zyskać na odchodzeniu od globalnych łańcuchów dostaw.
  4. Prognozy dotyczące przewartościowanych aktywów – Wyjaśnienie, dlaczego spółki growth i nieruchomości mogą być w najbliższym czasie narażone na korektę.
  5. Czarny scenariusz wojny USA–Chiny – Szczegółowe omówienie militarnego konfliktu, wpływu na rynki i roli złota w warunkach wojennych.
  6. Ocena bezpieczeństwa inwestycyjnego Polski – Analiza, czy działania Donalda Trumpa mogą wpłynąć na popyt inwestycyjny w Polsce.
  7. Analiza realnych zagrożeń dla dolara – Scenariusze możliwego osłabienia dolara i globalnego kryzysu walutowego.
  8. Praktyczne wskazówki dotyczące dywersyfikacji portfela – Na podstawie doświadczeń Warrena Buffetta dowiesz się, dlaczego warto mieć płynność i udział walut obcych.
  9. Unikalne spojrzenie na wybory w Polsce i Niemczech – Zrozumiesz, w jakim stopniu zmiana rządów może wpłynąć na stabilność gospodarczą obu państw.
  10. Całościowa dawka wiedzy od ekspertów – Sesja Q&A to nie tylko teoria, ale realne dane, liczby i analizy przygotowane przez doświadczonych praktyków (Portfel Tradera, Independent Trader).

[Portfel Tradera – https://portfeltradera.pl]
[Independent Trader – https://independenttrader.pl]
[Bridgewater Associates – https://www.bwater.com]
[BlackRock – https://www.blackrock.com]

 

Wnioski:

  • Geopolityka dominuje w kształtowaniu rynków finansowych w 2025 r.
  • Mar-a-Lago Accord jest mało prawdopodobny, Azja może zablokować dewaluację dolara.
  • Bloki gospodarcze BRICS, ASEAN, RCEP zyskują na odchodzeniu od globalizacji.
  • Sektor growth i Big Tech w USA jest przewartościowany – rosnące stopy procentowe sprzyjają korekcie.
  • Wysokie cła 1930 r. pogłębiły kryzys, lecz nie spowodowały krachu 1929 r.
  • Desperackie próby Trumpa anektowania Grenlandii, Kanady czy przejęcia Panamy to sygnał spadku amerykańskiej hegemonii.
  • Warren Buffett, gromadząc 140 mld USD gotówki, sygnalizuje niepewność co do perspektyw dolara i rynku akcji.
  • Upadek dolarowego systemu wymagałby skoordynowanego odejścia od USD przez największych rezerwuariuszy.

Tezy:

  1. Geopolityka w 2025 r. ma kluczowe znaczenie dla wyników inwestycyjnych.
  2. Mar-a-Lago Accord jest trudny do osiągnięcia – Azja nie zgodzi się na dewaluację dolara w skali Plaza Accord.
  3. Deglobalizacja wzmacnia znaczenie rynków wschodzących i bloków gospodarczych.
  4. Spółki technologiczne w USA są przewartościowane i narażone na korektę w wyniku rosnących stóp.
  5. Nieruchomości w USA doświadczą korekty cen w 2025 r.
  6. Czarny scenariusz wojny USA–Chiny oznacza globalne koszty: paraliż rynków, inflację i kryzys walutowy.
  7. Prezydent Polski nie ma decydującej roli w wielkich projektach gospodarzych – kluczowe decyzje podejmuje rząd.
  8. Nowe wybory w Niemczech w 2025 r. są mało prawdopodobne.
  9. Postawienie prezesa NBP przed Trybunałem Stanu jest mało realne.
  10. Smoot-Hawley Tariff Act pogłębił Wielki Kryzys, lecz nie wywołał krachu 1929 r.
  11. Działania Trumpa to próby opóźnienia spadku roli USA, lecz długoterminowo hegemonia amerykańska słabnie.
  12. Buffett utrzymuje rekordową gotówkę i zaleca dywersyfikację walutową, licząc się z osłabieniem dolara.
  13. Dolar w średnim terminie straci pozycję waluty rezerwowej, ale natychmiastowy upadek jest mało prawdopodobny.

Dlaczego warto zapoznać się z filmem?

  • Poznasz mechanizmy Mar-a-Lago Accord i Plaza Accord.
  • Dowiesz się, kto zyska na deglobalizacji i podziale świata na bloki.
  • Zrozumiesz, które aktywa są dziś przewartościowane i jak reagować na korekty.
  • Przekonasz się, co oznacza czarny scenariusz wojny USA–Chiny dla globalnych rynków.
  • Otrzymasz perspektywę na inwestowanie w Polsce i Niemczech w kontekście geopolitycznym.
  • Ocenisz, czy dolar i system dolarowy mogą ulec destabilizacji.
  • Poznasz argumenty Warrena Buffetta dotyczące gotówki i dywersyfikacji walutowej.
  • Otrzymasz konkretną wiedzę i przykłady realnych działań rządów, banków centralnych i korporacji.

 

Wykaz wykorzystanych stron internetowych:

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przewijanie do góry