Wojna na Ukrainie znacząco wpłynęła na globalną geopolitykę i relacje między mocarstwami, prowadząc do przebudowy ładu międzynarodowego i wzrostu napięć w różnych regionach świata.
Zmiana układu sił i sojuszy:
- Wzrost znaczenia bloku BRICS: Konflikt przyczynił się do konsolidacji i rozszerzenia wpływów grupy BRICS, obejmującej Rosję, Chiny, Indie, Brazylię, a także nowych członków, takich jak Turcja, Azerbejdżan, Kazachstan i Białoruś. Państwa te dążą do tworzenia wspólnych granic, unii monetarnej i własnego pieniądza, co może stanowić przeciwwagę dla ONZ i struktury militarnej. Kraje BRICS zaczęły dominować w ekonomii, a kapitał zachodni odnotowuje przesunięcia.
- Osłabienie hegemonii Stanów Zjednoczonych: Wojna na Ukrainie pokazała ograniczenia możliwości USA w prowadzeniu długotrwałych konfliktów na wielu frontach, co doprowadziło do „wycofywania się z Afganistanu” i zmniejszania zaangażowania na Ukrainie na rzecz Bliskiego Wschodu i Azji. Stany Zjednoczone, stojąc w obliczu problemów budżetowych i spadku wartości dolara, próbują obciążyć Europę kosztami wsparcia Ukrainy.
- Nowa rola Europy: Europa, odcięta od tanich surowców rosyjskich, staje się głównym sponsorem wojny na Ukrainie, ponosząc coraz większe obciążenia finansowe i militarne. Widoczne są próby utworzenia niezależnej armii europejskiej (tzw. NATO Bis), mającej być gotową do walki z Rosją do 2030 roku. Jednocześnie kontynent boryka się z wewnętrznymi podziałami i problemami gospodarczymi.
Priorytety mocarstw i ich zmieniająca się polityka:
- Stany Zjednoczone: Donald Trump, jako kandydat na prezydenta, zapowiedział zakończenie wojny na Ukrainie, dążąc do porozumienia na warunkach rosyjskich, co ma służyć budowaniu jego wizerunku i ratowaniu interesów amerykańskich, zwłaszcza w obliczu narastającego problemu z dostępem do pierwiastków ziem rzadkich, kontrolowanych przez Chiny. USA koncentrują się na rywalizacji z Chinami i utrzymaniu wpływów na Bliskim Wschodzie.
- Rosja: Rosja, nauczona doświadczeniem „wielokrotnego oszukiwania przez Zachód”, konsekwentnie realizuje swoje warunki pokojowe, które obejmują demilitaryzację i denazyfikację Ukrainy, jej neutralny status, uznanie zaanektowanych terytoriów oraz gwarancje bezpieczeństwa dla rosyjskojęzycznej ludności. Rosja wzmocniła swoją gospodarkę i przemysł obronny, produkując broń 24/7 i stawiając na własną politykę zewnętrzną. Putin podkreśla, że „tam, gdzie postawił nogę rosyjski żołnierz, tam ziemia jest już rosyjska”, co świadczy o zmieniającej się doktrynie wojennej.
- Chiny: Chińczycy rozwijają swoją potęgę gospodarczą i militarną, zwiększając inwestycje na świecie, przenosząc rozliczenia handlowe na juana i umacniając swoją pozycję w Afryce, Azji Południowej i Ameryce Południowej. Ich technologia dronów i rosnąca flota desantowa stanowią potencjalne zagrożenie dla Tajwanu i wpływają na amerykańskie kalkulacje geopolityczne.
- Wielka Brytania: Anglia jest zaangażowana w finansowanie wojny na Ukrainie i posiada stuletnią umowę na korzystanie z ukraińskich kopalin, co czyni ją kluczowym graczem w regionie. Angielscy doradcy i specjaliści są obecni na Ukrainie, a Rosja uważa ich za cele militarne.
Eskalacja i nowe punkty zapalne:
- Bliski Wschód: Konflikt irańsko-izraelski nabiera na sile, z Iranem wspieranym przez Rosję i Chiny, a Izraelem przez USA. Blokada Morza Czerwonego przez Huti wpływa na globalny handel, zmuszając statki do okrążania Afryki, co zwiększa koszty transportu.
- Afryka: Region Sahelu (Burkina Faso, Mali, Niger) przeżywa przewroty wojskowe, które prowadzą do wydalania przedstawicieli Francji i USA oraz zwracania się o wsparcie do Rosji. Stany Zjednoczone aktywnie dążą do pozyskania kontroli nad strategicznymi bazami i zasobami mineralnymi w krajach takich jak Somalia i Kongo.
- Testowanie nowych technologii wojennych: Konflikty na Ukrainie i w Strefie Gazy są wykorzystywane do testowania i trenowania autonomicznej broni opartej na sztucznej inteligencji i dronach. Gromadzone są ogromne bazy danych o realnych zachowaniach ludzi i maszyn na polu walki, co może prowadzić do rozwoju bardziej skutecznych systemów pacyfikacji ludności w przyszłości.
- Potencjalne włączenie Polski w konflikt: Polska, jako kraj tranzytowy i sojusznik Ukrainy, jest zagrożona bezpośrednim atakiem rakietowym Rosji, jeśli jej wojska oficjalnie wkroczą na Ukrainę. Polska jest postrzegana jako „czyściec” dla imigrantów z Ukrainy i Izraela, a polityka rządu jest krytykowana za brak suwerenności i uleganie wpływom zewnętrznym.
Wnioski z analizy źródeł wskazują, że wojna na Ukrainie nie jest odizolowanym konfliktem, lecz integralnym elementem szerszej, globalnej rozgrywki o dominację i zasoby, prowadzącej do tworzenia się nowych bloków polityczno-gospodarczych i destabilizacji dotychczasowego porządku.