Wprowadzenie
W swoim materiale Tomasz Piekielnik przedstawia obecną sytuację militarną i geopolityczną wokół wojny na Ukrainie. Autor omawia przede wszystkim:
- Wstrzymanie przez Stany Zjednoczone dostaw kluczowego uzbrojenia dla Sił Zbrojnych Ukrainy,
- Reakcje i strategie sojuszników – zwłaszcza Niemiec i Francji – oraz
- Działania i kontruderzenia Ukrainy, w tym ataki na infrastrukturę w Rosji.
Po omówieniu najważniejszych komunikatów prasowych i wypowiedzi polityków, Piekielnik próbuje wyciągnąć wnioski dla Polski: czy i jak nasze bezpieczeństwo zależy od decyzji Waszyngtonu i sojuszników, oraz jakie wyzwania czekają Warszawę w świetle zmieniającej się konstelacji geostrategicznej.
Ograniczenie amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy
W ostatnich tygodniach Biały Dom potwierdził wstrzymanie dostaw uzbrojenia, które miało trafić na front ukraiński. Wstrzymano m.in.:
- rakiety PAC-3 do systemów Patriot,
- pociski artyleryjskie kalibru 155 mm,
- systemy rakietowe HIMARS (GMLRS),
- rakiety powietrze–powietrze AIM-7 używane m.in. w F-16,
- systemy przeciwlotnicze Stinger.
„Decyzja została podjęta, by postawić interesy Ameryki na pierwszym miejscu” – oświadczyła zastępczyni rzecznika Białego Domu Anna Kelli .
„America First” to dewiza charakterystyczna dla administracji Donalda Trumpa. Wstrzymanie wysyłki części amunicji i sprzętu uzasadniono formalnie niedoborami w magazynach US Army, a także audytem zapasów zainicjowanym przez sekretarza obrony Pitta Hexeta.
Jednak – co wskazują zachodnie media – część sprzętu miała pochodzić nie z rezerw armii, lecz z zakupów u producentów amerykańskiego przemysłu zbrojeniowego. To zaś rodzi spekulacje, czy nie przekierowano zasobów na rzecz Izraela w związku z eskalacją na Bliskim Wschodzie.
Źródła informacji
- Wstrzymanie dostaw opisuje serwis Interia.pl: www.interia.pl .
- Szczegółowy przegląd wstrzymanego uzbrojenia podaje Politico: www.politico.com .
- PBS omawia kontekst magazynów i amerykańskich zapasów: www.pbs.org .
Skutki wstrzymania dostaw dla Ukrainy
- Osłabienie obrony przeciwlotniczej – bez kolejnych rakiet Patriot i pocisków PAC-3 systemy te tracą zdolność odbijania rosyjskich nalotów.
- Presja na wsparcie europejskie – gdy Ameryka ogranicza zaangażowanie, rośnie oczekiwanie, że Europa przejmie ciężar dozbrajania Ukrainy. Jednak europejski przemysł zbrojeniowy nie dorównuje amerykańskiemu ani rosyjskiemu w skali produkcji.
- Ryzyko ofensywy rosyjskiej – ukraińscy dowódcy ostrzegają, że latem, zwłaszcza w sierpniu, może dojść do próby przełamania frontu. Bez nowych zapasów obronnych Ukraina może mieć trudności z odeprzeniem uderzenia.
Niemieckie stanowisko: pomoc utajona
Kanclerz Friedrich Merz potwierdził, że Niemcy rozważają dostarczenie Ukrainie rakiet manewrujących Taurus (zasięg do 500 km, głowica penetrująca), ale równocześnie zapowiedział:
„Nie będziemy informować opinii publicznej, nie będziemy dawać żadnych oficjalnych komunikatów co do tego, jak i kiedy wspieramy Ukrainę” .
Otwarto więc nową erę „tajnej pomocy” – z jednej strony diskomfort informacyjny dla opinii publicznej, z drugiej – możliwość szybszego reagowania na zamkniętych spotkaniach rządowych.
Film ukraiński: kontruderzenia na terytorium Rosji
Tomasz Piekielnik przywołuje również ostatnie ukraińskie ataki na rafinerię w obwodzie saratowskim (1 lipca), a także na obiekt wojskowy w Irkucku (drony atakujące miasto odległe o 1200 km od granicy).
– „Ukraińcy pokazywali, że mają możliwości uderzania daleko za linią frontu” – podsumowuje autor.
Francja i Rosja: rozmowa Macron–Putin
1 lipca 2025 r. przeprowadzono pierwszą od 2022 r. rozmowę telefoniczną pomiędzy prezydentem Emmanuelem Macronem a Władimirem Putinem. Główne tematy:
- irański program nuklearny,
- rozejm i przyszłe negocjacje między Ukrainą a Rosją.
Pałac Elizejski potwierdził, że Macron wezwał do „jak najszybszego ustanowienia rozejmu i rozpoczęcia negocjacji” . Zaraz po telefonie Macron rozmawiał z prezydentem Zełenskim, obiecując wsparcie i podkreślając znaczenie suwerenności Ukrainy.
Polska w ogniu zmieniającej się strategii
Zależność od gwarancji amerykańskich
– „Wojna na Ukrainie to nie mój problem” – miał powiedzieć Donald Trump (według Marco Rubio) . Takie słowa pokazują, że USA coraz bardziej traktują konflikt za naszą wschodnią granicą jako wojnę zastępczą (proxy war) i nie chcą brać na siebie pełnej odpowiedzialności.
Dla Polski oznacza to konieczność wypracowania planu B – scenariusza obronnego, gdyby amerykańskie gwarancje militarne okazały się niewystarczające .
Manewry NATO bez udziału Polski
Pod koniec czerwca odbyły się w Niemczech manewry Grand Crossings 2025 z udziałem wojsk niemieckich, brytyjskich, włoskich i holenderskich (ponad 1200 żołnierzy, 500 pojazdów) – bez polskiej armii .
To wyraźny sygnał, że w ramach planów sojuszniczych Polska może być przewidziana głównie jako „strefa zgniotu” – miejsce wstępnego oporu, po czym na dokończenie zadań wkroczą inne formacje.
Perspektywa regionalna i unijna
– Węgry nadal blokują akcesję Ukrainy do UE, argumentując, że „integracja z Ukrainą” oznacza integrację wojny .
– Polska, zgodnie z sugestiami prezydenta Dudy, ma nadzieję na kiedyś zniesienie granicy z Ukrainą, co rodzi pytanie o tożsamość i przyszłość obu państw.
Wnioski:
- Zmiana priorytetów USA („America First”) przekłada się na ograniczenie wsparcia dla Ukrainy, co może osłabić jej zdolności obronne.
- Europa stoi przed wyzwaniem przejęcia części odpowiedzialności militarnej, choć jej przemysł zbrojeniowy ma ograniczone moce produkcyjne.
- Polska musi wypracować plan B na wypadek ograniczenia amerykańskiej obecności w Europie Środkowo-Wschodniej, w tym wzmocnić własne zdolności obronne i dyplomatyczne.
- Manewry NATO bez Polski wskazują na ryzyko marginalizacji naszego kraju w sojuszu – wymaga to pilnej refleksji nad rolą polskiej armii.
- Działania Ukrainy daleko w głąb Rosji pokazują wzrost jej zdolności ofensywnych, ale jednocześnie mogą eskalować odpowiedź Moskwy i pogłębić konflikt.
Tezy:
- Amerykańskie wstrzymanie dostaw uzbrojenia na Ukrainę jest konsekwencją polityki „America First” i eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie.
- Niemcy i Francja prowadzą coraz bardziej ukryte formy wsparcia dla Ukrainy, unikając pełnej transparentności.
- Polska stoi w obliczu realnego ryzyka ograniczenia amerykańskich gwarancji bezpieczeństwa i marginalizacji w ramach NATO.
- Wojsko ukraińskie rozwija zdolności do uderzeń asymetrycznych daleko w głąb Rosji, co zmienia charakter konfliktu.
- Proces unijnej akcesji Ukrainy napotyka opór Węgier i rodzi pytania o przyszłość europejskiej architektury bezpieczeństwa.
Dlaczego warto zapoznać się z filmem?
- Pozwala zrozumieć, jak polityka USA wpływa na losy wojny na Ukrainie.
- Ujawnia, jakie typy uzbrojenia zostały wstrzymane i jakie mogą być tego skutki militarne.
- Obnaża dysonans między deklaracjami sojuszników a faktycznymi działaniami (tajne dostawy, utajnianie wsparcia).
- Przedstawia perspektywę polską i konieczność budowy „planu B” w obliczu zmieniających się gwarancji strategicznych.
- Pokazuje, że Ukraina nie tylko broni się, ale i kontratakuje w głębi terytorium przeciwnika.
- Analizuje rozmowę Macron–Putin, sygnalizując możliwe kierunki deeskalacji lub przeciwnie – rozbudzenia nowego frontu.
- Uświadamia wagę manewrów NATO i miejsce Polski w konstelacji sojuszniczej.
- Dostarcza wiedzy na temat wpływu Unii Europejskiej i blokadę akcesji Ukrainy przez Węgry.
- Pomaga lepiej ocenić, w jakiej mierze Polska może polegać na sojuszach zewnętrznych.
- Zachęca do samodzielnej refleksji nad rosnącą rolą Europy i koniecznością wzmocnienia własnej obronności.