Oś Czasu Głównych Wydarzeń
Przed 2001 (data nieprecyzyjna):
- Wieloletnie dążenie Iranu do broni jądrowej: Iran od dekad próbował zdobyć broń jądrową, co było głównym źródłem obaw Izraela.
- Wieloletnie działania Izraela przeciwko programowi nuklearnemu Iranu: Izrael konsekwentnie dążył do powstrzymania Iranu przed osiągnięciem statusu państwa nuklearnego.
2001:
- 14 grudnia 2001: Ajatollah Ali Akbar Haszemi Rafsandżani, przedstawiciel irańskiego establishmentu, wygłasza kazanie na Uniwersytecie Teherańskim, sugerując, że Iran nie obawia się wojny nuklearnej z Izraelem, która zniszczyłaby mały Izrael, podczas gdy zniszczenie Iranu byłoby „niewielką raną dla świata islamu”.
2002:
- Arabska Inicjatywa Pokojowa: Arabia Saudyjska inicjuje plan pokojowy zakładający uznanie Izraela przez państwa arabskie w zamian za wycofanie się Izraela z terytoriów okupowanych i utworzenie niepodległej Palestyny.
2007:
- Porozumienie z Mekki: Arabia Saudyjska angażuje się w proces pojednania między Fatahem i Hamasem, jednak wypracowane porozumienie nie zostaje wdrożone.
2009:
- Kwiecień/Maj 2009: Izraelskie lotnictwo ćwiczy uderzenia na irańskie instalacje nuklearne i wojskowe w rejonie Gibraltaru.
- Maj 2009: Izrael przeprowadza największe w swojej historii ćwiczenia obrony przeciwlotniczej i cywilnej.
- Lato 2009: Izraelskie Ministerstwo Obrony zamawia w USA 100 zestawów modyfikujących bomby do standardu JDAM, przydatnych w ataku na Iran.
- Październik 2009: Wspólne amerykańsko-izraelskie ćwiczenia „Juniper Cobra 2009” w Izraelu, symulujące ataki rakiet balistycznych z Iranu i Syrii.
2010:
- Połowa 2010: Wykrycie wirusa komputerowego Stuxnet, stworzonego do paraliżowania obiektów infrastruktury przemysłowej, zwłaszcza elektrowni. Wirus infekuje komputery w irańskiej elektrowni atomowej w Buszerze, a także laptopy irańskich oficjeli. Wskazuje się na udział informatyków izraelskich lub amerykańskich.
- Lato 2010: Izraelskie samoloty i śmigłowce ćwiczą w Rumunii, oddalonej o około 1500 km od Izraela (podobnie jak Iran), doskonaląc omijanie rosyjskich radarów i systemów obrony przeciwlotniczej.
- 6 sierpnia 2010: Amerykańska Defense Security Cooperation Agency zatwierdza sprzedaż Izraelowi 60 mln galonów benzyny bezołowiowej, 284 mln galonów nafty lotniczej JP-8 i 100 mln galonów ropy, co jest kolejną poszlaką izraelskich przygotowań do wojny z Iranem.
- 27 września 2010: Iran przyznaje, że około 30 tysięcy komputerów w kraju zostało zainfekowanych wirusem Stuxnet.
2011:
- Marzec 2011 (szacunek izraelskiego wywiadu): Przewidywany termin pojawienia się pierwszej głowicy jądrowej w irańskim arsenale.
2012:
- Kryzys walutowy w Iranie: Dewaluacja riala, wynikająca ze złego zarządzania i obaw przed sankcjami.
2012-2018:
- Irański rząd sztucznie zawyża kurs riala: Nie dostosowuje go do rosnącej inflacji, co pogłębia efekt paniki po pierwszych spadkach.
2014:
- Hamas na liście organizacji terrorystycznych KAS: Arabia Saudyjska uznaje Bractwo Muzułmańskie (z którym Hamas jest powiązany) za zagrożenie, co pogarsza stosunki z Hamasem.
2018:
- Pierwsza połowa 2018: Administracja Rouhaniego podejmuje błędne decyzje dotyczące dostępności dolara i sprzedaży obcych walut, zasilając czarny rynek.
- 2018: Donald Trump podnosi temperaturę na Bliskim Wschodzie, wycofując się z porozumienia nuklearnego z Iranem.
2019:
- Aresztowania członków Hamasu: Arabia Saudyjska aresztuje członków Hamasu, pogarszając stosunki.
- Luty 2019: Odbywa się szczyt bliskowschodni w Warszawie, na którym omawiane są szczegóły transatlantyckiego kompromisu w sprawie Iranu.
Po 2019 (nieprecyzyjna data):
- Ograniczenie wsparcia KAS dla AP: Arabia Saudyjska ogranicza wsparcie dla Autonomii Palestyńskiej, tracąc zaufanie do Fatahu i budując relacje z administracją Trumpa.
2023:
- 7 października 2023: Inwazja Hamasu na Izrael.
- 2023: Burkina Faso produkuje ponad 57 ton złota, będąc czwartym co do wielkości producentem w Afryce.
- Sierpień 2023: Burkina Faso inicjuje proces zwiększania kontroli państwa nad zasobami mineralnymi, rewizję kodeksu górniczego i założenie Towarzystwa Uczestnictwa Górniczego (Sopami).
2024:
- 1 kwietnia 2024: Izraelski atak na irańską placówkę dyplomatyczną w Syrii, zabijając siedmiu wysokich rangą dowódców irańskiej Gwardii Rewolucyjnej, w tym generała Mohammada Rezę Zahediego.
- 13 kwietnia 2024 (w nocy): Iran i jego sojusznicy (w szczególności Hezbollah) przeprowadzają zmasowany atak odwetowy na Izrael, wystrzeliwując ponad 300 środków rażenia (drony, rakiety balistyczne, pociski manewrujące). Izrael, USA, Wielka Brytania i Jordania zestrzeliwują większość z nich.
- 21 kwietnia 2024: Okres analizowany w źródle dotyczący eskalacji na linii Izrael-Iran.
Czerwiec 2025:
- 1 czerwca 2025 (przed 13 czerwca): Ukraińskie służby specjalne przeprowadzają operację „Pajęczyna” na terytorium Rosji.
- 5 czerwca 2025: Dwa rosyjskie ataki niszczą budynek administracji regionalnej w Chersoniu.
- Tydzień poprzedzający 13 czerwca 2025: Rosja wystrzeliwuje co najmniej 1400 dronów Szahid i 59 pocisków manewrujących.
- 12 czerwca 2025 (noc) / 13 czerwca 2025 (wczesny ranek): Główny atak Izraela na Iran (Operacja „Powstający Lew”).
- Użyto około 200 samolotów bojowych, ponad 300 pocisków i drony (część przetransportowana wcześniej na terytorium Iranu).
- Celem są obiekty nuklearne (Natanc, Parcin), wojskowe, domy i siedziby wyższych urzędników, składy broni i laboratoria.
- Zginęli wysocy rangą irańscy wojskowi, w tym generał dywizji Hosein Salami (dowódca Korpusu Strażników Rewolucji), generał dywizji Golam Rashid (dowódca kwatery głównej Hatamalan Beia), Mohamed Bageri (szef sztabu irańskich sił zbrojnych).
- Zginęli naukowcy zajmujący się energią jądrową: Ferejdun Abbasi, Mohamad Mehdi Tehranci, Ahmad Reza Solfikar.
- Ali Szamkani, odpowiedzialny za negocjacje z Amerykanami, zostaje ranny, a następnie umiera w szpitalu.
- Izrael twierdzi, że celem jest odparcie „egzystencjalnego zagrożenia” ze strony irańskiego programu nuklearnego.
- Prezydent Trump oświadcza, że USA nie były zaangażowane militarnie, ale będą bronić Izraela w przypadku odwetu Iranu.
- Jahunatan (Netanjahu) zapowiada, że wojna potrwa „tyle dni, ile będzie trzeba”.
- Jordania, Wielka Brytania i USA angażują samoloty do zestrzeliwania dronów wystrzelonych przez Iran.
- Irańskie media donoszą o atakach w Tebrizie, Kermanszach, Huzestanie, Ilamie, ośrodku nuklearnym Natanc, rafinerii w Tabris, bazie lotniczej Szachit Fakuri, garnizonach Sahit Karimi i Alzachra, ośrodku radarowym w Sardut.
- Irańscy szpiedzy publikują informacje wykradzione z „państwa położonego tam gdzie chce”, dotyczące szefa MAEA i agentki w jego otoczeniu, wskazując na koordynację.
- 13 czerwca 2025 (rano):Iran wystrzeliwuje ponad 100 dronów w kierunku Izraela w ramach odwetu. Izrael twierdzi, że wszystkie zostały przechwycone.
- Amerykańska ambasada na Bliskim Wschodzie ewakuowana przed atakiem.
- Minister spraw zagranicznych Iranu, Abbas Araki, oświadcza, że atak Izraela to „deklaracja wojny”.
- Ajatollah Hamenei wygłasza przemówienie, potępiając „reżim szamanistyczny” i zapowiadając surową karę. Mianuje zastępców zabitych dowódców: Habibullah Sajari tymczasowym szefem sztabu irańskich sił zbrojnych, generał Ahmad Widi dowódcą Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej.
- Ceny ropy naftowej skaczą o ponad 13%.
- Doniesienia o wykorzystaniu przez Izrael dronów kamikaze przetransportowanych na terytorium Iranu, inspirowanych ukraińską operacją „Pajęczyna”.
- Odwołano nakaz pozostawania obywateli Izraela w pobliżu schronów.
- Atak Izraela poprzedziła precyzyjna operacja Mossadu.
- 13 czerwca 2025: Policja w Kenii aresztuje popularnego blogera Alberta Odwanga.
- Później 13 czerwca 2025: Albert Odwang zostaje uznany za zmarłego w szpitalu w Nairobi. Policja twierdzi, że zderzył się ze ścianą, ale patolog sugeruje napaść.
Później 2025:
- 100 000 dronów dla Ukrainy: Wielka Brytania przeznaczy 476 milionów dolarów na budowę dronów dla Ukrainy w 2025 roku (10 razy więcej niż w roku poprzednim).
- Drony Renault dla Ukrainy: Renault rozpoczyna partnerstwo na Ukrainie w celu budowy linii produkcyjnych dronów.
Bieżące wydarzenia (nieprecyzyjne daty w Kenii i USA):
- Trwające protesty w Kenii: Wzrost wściekłości po śmierci Alberta Odwanga, demonstracje dotyczą brutalności policji. Prezydent Kenii potępia incydent.
- Bitwa o Kalifornię (USA): Działania Trumpa przeciwko nielegalnym imigrantom, prowadzące do kontrowersyjnych deportacji i protestów.
- Ukraina atakuje rosyjskie lotniska i produkcję wojenną: Utrzymuje presję na rosyjskie cele, w tym składy paliwa (Engels, Diagi Lewo), zakłady produkujące elektronikę (Progres w Miczuryńsku), materiały wybuchowe (Azot w Nowomoskowsku, Tambow) oraz zestrzeliwuje samoloty.
- Rosja odpowiada nalotami na miasta Ukrainy: Używa nowych dronów Szahid (wersje odrzutowe) i pocisków manewrujących.
- Rosyjska ofensywa lądowa w obwodzie donieckim: Rosyjskie wojska docierają do granicy Dniepropietrowska.
- Burkina Faso przejmuje aktywa wydobywcze złota: Finalizuje przekazanie pięciu aktywów państwowej spółce górniczej, dążąc do zwiększenia kontroli nad zasobami mineralnymi.
Obsada Postaci
Przywódcy polityczni i wojskowi:
- Beniamin Netanjahu (Jahunatan, Milejkowski): Premier Izraela. Wielokrotnie prowokował konflikty, aby odwrócić uwagę od problemów wewnętrznych. Kluczowa postać w ataku na Iran, dążąca do eliminacji zagrożenia nuklearnego i normalizacji stosunków w regionie na izraelskich warunkach.
- Donald Trump: Prezydent Stanów Zjednoczonych. Początkowo dążył do bycia „światowym peacemakerem”, ale jego administracja miała kontakty z Izraelem przed atakiem na Iran i nie powstrzymała go. Jego polityka wobec Iranu (wycofanie się z porozumienia nuklearnego) doprowadziła do obecnej eskalacji.
- Ajatollah Ali Chamenei (Aatolda Hamenei): Najwyższy Przywódca Iranu. Wydał oświadczenie potępiające atak Izraela i zapowiedział surową karę, mianując zastępców zabitych dowódców.
- Mohamed Bageri: Szef Sztabu Irańskich Sił Zbrojnych. Zginął w izraelskim ataku.
- Hosein Salami: Generał dywizji, dowódca Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej. Zginął w izraelskim ataku.
- Golam Rashid: Generał dywizji, dowódca Kwatery Głównej Hatamalan Beia (zjednoczone dowództwo sił zbrojnych Iranu). Zginął w izraelskim ataku.
- Ali Szamkani: Osoba odpowiedzialna za negocjacje Iranu z Amerykanami. Został ranny w ataku i zmarł w szpitalu.
- Habibullah Sajari: Admirał, tymczasowy szef sztabu irańskich sił zbrojnych, mianowany po ataku.
- Ahmad Widi: Generał, dowódca Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej, mianowany po ataku.
- Albert Odwang: 30-letni popularny bloger z Kenii. Aresztowany przez policję, oskarżony o zniesławienie funkcjonariusza, zmarł w areszcie policyjnym, co wywołało duże protesty.
- Douglas Kanda: Inspektor Generalny Policji w Kenii. Wycofał wcześniejsze oświadczenie policji w sprawie śmierci Odwanga i potwierdził trwające dochodzenie.
- Eliud Lagat: Zastępca inspektora generalnego policji w Kenii. Oskarżony przez Alberta Odwanga o bycie częścią „mafijnej policji” i nielegalne korzystanie ze stanowiska.
- Zełeński: Prezydent Ukrainy. Twierdzi, że Ukraina jest blisko zmuszenia Rosji do zakończenia wojny.
- Le Corn: Minister Obrony Francji. Ogłosił nowe partnerstwo Renault na Ukrainie w celu produkcji dronów.
- Pistorius: Prawdopodobnie niemiecki minister obrony. Ogłosił, że broń dalekiego zasięgu budowana z niemieckim finansowaniem dla Ukrainy wejdzie do służby za kilka tygodni.
- Icaka Hercegoga: Prezydent Izraela. Poinformowany przez Rafaela Grossiego o poważnych uszkodzeniach obiektu jądrowego w Natanc.
- Karol Nawrocki: Prezydent elekt w Polsce, który ma wkrótce objąć urząd.
- Abbas Araki: Minister Spraw Zagranicznych Iranu. Oświadczył, że atak Izraela oznacza deklarację wojny.
- Efi Defrin: Rzecznik izraelskiej armii. Podał, że Iran wystrzelił około 100 dronów w kierunku Izraela i że wszystkie zostały przechwycone.
- Andrzej Scheina: Były wiceminister spraw zagranicznych Polski. Zadeklarował, że Polska powinna wspierać Izrael w wojnie z Iranem.
- Władysław Bartoszewski: Wiceminister spraw zagranicznych Polski.
- Szymon Hołownia: Marszałek Sejmu w Polsce.
- Andrzej Duda: Prezydent Polski.
- Dmitrij Miedwiediew: Rosyjski polityk. Stwierdził, że ci, którzy odmawiają uznania realiów wojny, staną w obliczu nowych realiów na polu bitwy.
- John Bolton: Słynny „Jastrząb” amerykańskiej administracji, były polityk, który doradził Izraelowi zbombardowanie irańskich instalacji jądrowych.
Naukowcy:
- Ferejdun Abbasi: Irański naukowiec zajmujący się energią jądrową. Zginął w izraelskim ataku.
- Mohamad Mehdi Tehranci: Irański naukowiec zajmujący się energią jądrową. Zginął w izraelskim ataku.
- Ahmad Reza Solfikar: Irański naukowiec zajmujący się energią jądrową. Zginął w izraelskim ataku.
Inne postacie i podmioty:
- Patolog (w Kenii): Stwierdził, że obrażenia Alberta Odwanga wskazują na napaść, nie na wypadek.
- Mad Farshi: Poinformował o ofiarach ataku w Tebris.
- Rafael Grossi: Dyrektor Generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA). Poinformował o uszkodzeniach obiektu w Natanc i wezwał do powściągliwości. Jego korespondencja z agentką „państwa położonego tam gdzie chce” została ujawniona.
- Filip Roch: Wspiera kanał na Patronite.
- Joanna Wróbel: Wspiera kanał na Bkofi.
- Pan dr Szefwco: Prawdopodobnie nazwa kodu rabatowego dla firmy ETA.
- Kowalski i Nowak: Postacie z alegorycznej opowieści, mające symbolizować Izrael i Iran, odpowiednio.
- Rothseld (Rothseldowie): W alegorycznej opowieści symbolizują siły, które „zakwaterowały” Kowalskiego (Izrael) w 1948 roku.